.png){kind=small}
SPIS TREŚCI
Któż z nas nie miał nigdy styczności z cynamonem? Ta roślina, a właściwie jej kora – jest jedną ze sztandarowych przypraw korzennych. Zaraz obok goździków, imbiru czy kardamonu jest składnikiem wielu dań. Wymienić możemy chociażby rozmaite napoje rozgrzewające, potrawy azjatyckie, ale także nasze rodzime wypieki, szczególnie te świąteczne. Po za cudownym zapachem i właściwościami rozgrzewającymi cynamonu, kryje on w sobie o wiele więcej, niż można by przypuszczać. I właśnie o tych, niekoniecznie tak szeroko znanych właściwościach jest niniejszy artykuł.
Cynamonowiec – garść informacji
Cynamonowce to całkiem duża rodzina roślin. Jednak z całej tej plejady, za najbardziej szlachetny gatunek uznawany jest właśnie cynamonowiec cejloński. W istocie jest to gatunek drzewa, który należy do rodziny wawrzynowatych. Jego naturalnymi siedliskami, są tereny dzisiejszych Indii, Sri Lanki oraz Birmy. Później zaczął być uprawiany na terenach Afryki oraz Azji. Obecnie jest rośliną uprawną i szeroko znaną, jako przyprawa. Korę cynamonowca pozyskuje się aż 2-3 razy w roku. Zazwyczaj ma to miejsce w porze deszczowej. Po ścięciu kory, poddaje się ją swoistemu procesowi oczyszczania i suszenia. Tradycyjnie czyni się to na słońcu, podobnie jak ma to miejsce w przypadku np.: suszonych pomidorów. Następnie taki produkt znany jest pod nazwą cynamonu. Czy to mielonego lub w popularnych laskach. Ciekawostką może być fakt, iż o cynamonowcu jest wzmianka w Biblii, a konkretniej w księdze Ezechiela (27,19). Co prawda nie jest on tam bezpośrednio nazwany w ten sposób, ale na pewno był używany do produkcji świętego oleju i pachnideł. Na tym przykładzie widać, od jak dawna był on znany i ceniony za jego właściwości.
Właściwości odżywcze cynamonu
Mimo iż z reguły nie spożywamy jakiejś znaczącej ilości przypraw, tym nie mniej warto omówić zawartość składników odżywczych cynamonu. W 100 gramach tej zacnej przyprawy znajdziemy kolejno, 4 gramy białka, 1,3 grama tłuszczu i niemal 81 gramów węglowodanów. Warto także zaznaczyć ogromną wręcz zawartość błonnika pokarmowego- aż 51 gramów! Jednak makroskładniki to nie wszystko. W cynamonie pierwsze skrzypce grają mikroskładniki. Zawiera sporą ilość witamin z grupy B, ale również C, A, E oraz K. Dodatkowo zawartość minerałów także należy do wysokich. Mowa o magnezie, wapniu, potasie, żelazie i fosforze. Co do substancji aktywnych, możemy w nim znaleźć olejki eteryczne – odpowiedzialne za jego specyficzny smak i zapach. Podobnie jak większość roślin zawiera wiele przeciwutleniaczy i związków fenolowych. Co ciekawe niektóre z nich występują praktycznie tylko w cynamonie i mają wiele zastosowań prozdrowotnych. Chociażby kwas cynamonowy, aldehyd cynamonowy, kumaryna, cynamonian i eugenol, który to jest składnikiem wielu perfum.
Cynamon na układ pokarmowy
Kojące właściwości cynamonu na nasz układ pokarmowy, były doceniane już od zarania. Dzięki substancjom aktywnym w nim zawartym, podobnie zresztą jak większość przypraw korzennych, jest w stanie korzystnie wpływać na nasz metabolizm. Dodatkowo może być pomocny w wydajniejszym trawieniu tłuszczów. Olejek cynamonowy to świetne remedium na problemy trawienne. Walnie przyczynia się do polepszenia strawności pożywienia, co jest szczególnie przydatne w niestrawności. Stymuluje także wydzielanie żółci i soku żołądkowego. Może redukować także mdłości u kobiet ciężarnych i odkwaszać organizm. Co ciekawe aldehyd cynamonowy może pomóc nam w walce z nieświeżym oddechem. Posiada on silne właściwości przeciwbakteryjne. Warto wiedzieć, że jest w stanie sobie poradzić z naprawdę odpornymi szczepami bakterii. W tym celu zalecane są płukanki. Wystarczy rozpuścić kilka kropel olejku cynamonowego w niewielkiej ilości wody i tak przygotowanym roztworem płukać jamę ustna.
Cynamon na układ sercowo-naczyniowy
Cynamon cejloński jest skuteczny w walce z miażdżycą. Dzieje się tak za sprawą właściwości polegającej na redukcji ilości cholesterolu LDl we krwi. Tym samym redukuje ryzyko powstawania blaszek miażdżycowych. Podobnie sytuacja ma się z redukcja ilości cukru we krwi. Cynamon bowiem, może być pomocny dla osób zmagających się ze zbyt wysokim poziomem tego makroelementu. Co ciekawe substancje odpowiedzialne za ten korzystny efekt, nie wchodzą w interakcje z lekami przeznaczonymi dla diabetyków. Dzięki temu cynamon, może stanowić świetne uzupełnienie farmakoterapii, ale także pełnić rolę protekcyjna. Ponadto działa na prawidłowe krążenie krwi, a to za sprawą zmniejszania przepuszczalności naczyń krwionośnych.
Właściwości przeciwnowotworowe cynamonu
Co ciekawe jeden ze składników aktywnych zawartych w cynamonie, może wykazywać działanie przeciwnowotworowe. Mowa o aldehydzie cynamonowym, który został poddany intensywnym badaniom na gryzoniach. Naukowcy z Uniwersytetu w Arizonie wykazali, że związek ten w istocie może być pomocny w leczeniu raka jelita grubego. Badanie polegało na dodawaniu do karmy spożywanej przez gryzonie niewielkich ilości aldehydu cynamonowego. Wyniki były zaskakująco dobre. Okazało się, że przyśpieszał on wydalanie toksyn z organizmu, ale także przyśpieszał regenerację uszkodzonych komórek. Jednak co najważniejsze, znacznie podnosił ich odporność na czynniki kancerogenne, a tym samym zmniejszał szansę zapadalności na ten typ nowotworów. Trzeba jednak dodać, że nie jest do końca jasne, czy w taki sam sposób wpływa on na organizm człowieka. Mimo wszystko projekt ten jest iście obiecujący.
Cynamon, a choroby neurodegeneracyjne
Podobnie jak w poprzednim przypadku – aldehyd cynamonowy, znalazł zastosowanie także tutaj. Należy także wspomnieć o innym składniku aktywnym cynamonu. Mowa o epikatechinie. Te dwie substancje, wykazują działanie opóźniające wystąpienie choroby Alzheimera. W niektórych przypadkach, mogą także całkowicie zapobiegać jej pojawieniu się. Dzieje się tak z uwagi na fakt, iż oba te związki chemiczne mogą prawdopodobnie zapobiegać powstawaniu splątków neurofibrylarnych, które de facto warunkują wystąpienie tej choroby. Pozytywne doniesienia płyną także w przypadku choroby Parkinsona. W tym przypadku co prawda badania ponownie zostały jak dotąd przeprowadzone jedynie na gryzoniach. Wykazano, że benzoesan sodu powstający w procesie rozkładu cynamonu w organizmie, może przenikać w łatwy sposób do mózgu. Gdy już tam dotrze jest w stanie w znacznym stopniu odwrócić zmiany dokonane w tym organie, poprzez właśnie chorobę Parkinsona. Jak się jednak okazuje mimo, iż każda odmiana cynamonu ulega rozkładu do benzoesanu sodu, znacznie ma także jego gatunek. Największą aktywność biologiczną wykazuje bowiem, ten powstający z cynamonu cejlońskiego.
Cynamon na skórę
Cynamon znalazł także zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Dodaje się go wszelkiej maści maseczek, past, żeli, czy nawet szamponów do włosów. Nie ma jednak w tym nic dziwnego, gdyż cynamon wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości dla naszej skóry. Posiada silne działanie przeciwbakteryjne i z tego powodu świetnie nadaje się do walki z rozmaitymi infekcjami skórnymi. Jest skutecznym remedium na trądzik. Dodatkowo wykazuje działanie przeciwzapalne, ujędrniające i ściągające. Dzięki temu, możemy znaleźć go we wszelkiej maści kremach przeciwzmarszczowych oraz przeciwstarzeniowych. Warto jednak wspomnieć o tym, że na tego typu kosmetyki powinny uważać osoby z cerą naczyniową. Cynamon powoduje bowiem znaczne rozszerzanie się naczyń krwionośnych, co nie zawsze jest korzystne. Nie mniej dzięki tej właściwości doskonale sprawdza się jako dodatek do produktów mających na celu walkę z cellulitem lub takich o działaniu wyszczuplającym.
Przeciwwskazania do zażywaniu cynamonu i stosowania produktów z jego udziałem
Warto wspomnieć, że sam cynamon nie ma określonej dawki toksycznej. Problematyka tego rodzaju tyczy się kumaryny, czyli istotnego składnika samego cynamonu. Przyjmuje się jednak, że jedna łyżeczka cynamonu dziennie jest dawką bezpieczną. W przypadku przedawkowania mogą pojawić się nudności, intensywne pocenie się, wymioty i biegunka. Mimo względnego bezpieczeństwa, jest kilka sytuacji w których jego spożycie nie jest zalecane. Po pierwsze spożycie cynamonu powinny ograniczyć kobiety w ciąży, ale także karmiące. To z powodu jego właściwości polegających na rozrzedzaniu krwi. Może to powodować ryzyko poronienia. Dodatkowo jest mocno, alergizujący i może podrażniać błony śluzowe. Z tego powodu alergicy oraz pacjenci zmagający się np.: z wrzodami żołądka, także powinni zrezygnować z jego spożycia. Diabetycy natomiast jego obecność w codziennej diecie i to mimo właściwości regulujących poziom cukru we krwi, powinni skonsultować z lekarzem.
Podsumowanie
Cynamonowiec cejloński to niezwykła roślina, której zawdzięczamy tą przyprawę. Mimo swoistych właściwości przyprawowych, może ona zaskoczyć. Szereg składników aktywnym, może stać się remedium na wiele schorzeń. Pamiętajmy jednak o tym, że zawsze, gdy mamy do czynienia z substancjami aktywnymi, należy zachować umiar i zdrowy rozsądek.
Bibliografia
- Sztaba D.: Barwa szafranu, aromat cynamonu, smak kaparów – właściwości lecznicze biblijnych przypraw. Rozmaitości, 2009, nr 1, t. 65.
- Kulczyński B. i wsp.: Znaczenie wybranych przypraw w chorobach sercowo-naczyniowych. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2016, 70, 1131-1141.
- Dzienis-Strączkowska S. i wsp.: Cynamon – rola w leczeniu cukrzycy? Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Białymstoku.
- Czapski J.: Dodatki do żywności: naturalne = bezpieczne? wyd. SGGW, Warszawa 2011.
Bardzo przydatne informacje podane w prosty, rzeczowy sposób. Podstawowa wiedza o cynamonie cejlońskim. Nie wiedziałem, że ma tyle prozdrowotnych właściwości. Znajomy namówił mnie abym spożywał dziennie 1 łyżeczkę cynamonu cejlońskiego do różnych potraw i napojów. Tak właśnie robię o jakiegoś czasu. Dziękuję za te wiadomości.