.png){kind=small}
- W jaki sposób adaptogeny działają na nasz organizm?
- Czynniki wpływające na zaburzenie równowagi organizmu
- Jakie są rodzaje adaptogenów?
- Komu zaleca się korzystanie z adaptogenów?
- Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania adaptogenów?
Adaptogeny to nic innego jak rośliny, których charakterystyczną cechą jest działanie tonizujące organizm człowieka, co w praktyce oznacza, że zmniejszają one negatywne skutki stresu wpływającego na naszą kondycję zarówno psychiczną jak i fizyczną. Adaptogeny były i są wykorzystywane w medycynie naturalnej i ludowej od stuleci, jednak dopiero od niedawna ich działanie potwierdzono poprzez naukowe badania. Zgodnie z najnowszą wiedzą adaptogeny to rośliny nietoksyczne, które pozytywnie oddziałują na nasze ciało i układ nerwowy. Za najcenniejszą ich właściwość uznaje się wsparcie w redukowaniu skutków narażenia organizmu na czynniki stresogenne, a także pomoc w jego adaptacji do funkcjonowania w niekorzystnych warunkach środowiskowych.
W jaki sposób adaptogeny działają na nasz organizm?
Adaptogeny przede wszystkim regulują funkcje organizmu i przywracają prawidłowe, mechanizmy fizjologiczne, wzmacniając naturalną odporność na choroby, stres, przemęczenie, czy skłonności depresyjne. Substancje te wpływają także między innymi na usprawnienie pracy mózgu, dokładnie na pamięć, koncentrację, umiejętności zapamiętywania oraz uczenia się. Najprościej mówiąc, przyjmowanie adaptogenów sprawia, że stajemy się spokojniejsi, bardziej zrelaksowani, łatwiej nam podejmować decyzje. Adaptogeny działają też antyoksydacyjnie i ochronnie na komórki wątrobowe. W trakcie procesu neutralizacji negatywnego wpływu czynników zewnętrznych, normalizacji podlegają:
- gospodarka hormonalna,
- metabolizm,
- reakcje enzymatyczne,
- oddychanie komórkowe,
- neuroprzekaźnictwo.
Czynniki wpływające na zaburzenie równowagi organizmu
Nasz organizm jest nieustannie narażony na stres. Na czynniki stresogenne składają się na przykład:
- wymagający tryb życia,
- zanieczyszczenie powietrza,
- wysokoprzetworzone jedzenie,
- brak ruchu fizycznego,
- częste, nawracające infekcje
- kłopoty ze snem.
Czynniki te w bardzo dużym stopniu przyczyniają się do zaburzenia naszej naturalnej równowagi wewnętrznej, czyli tak zwanej homeostazy. Choć nasze ciało nieustannie dąży do utrzymania tej równowagi, a więc adaptuje się do zmian zachodzących w środowisku wokół nas, to jednak jego naturalne możliwości są w tej kwestii ograniczone. To właśnie wówczas adaptogeny mogą stanowić pomoc zwiększając zdolności adaptacyjne ludzkiego organizmu, podnosząc odporność na stres.
Jakie są rodzaje adaptogenów?
Aby dana roślina została uznana za naturalny adaptogen, musi spełniać konkretne warunki, między innymi nie może mieć toksycznego wpływu na środowisko i ludzki organizm, czy też musi wykazywać normalizujący wpływ na nasze ciało i umysł. Adaptogenów stymulujących ciało do powrotu do naturalnej równowagi, jest całkiem sporo. W zależności od naszych indywidualnych problemów można dopasować taki adaptogen, który będzie spełniał nasze konkretne potrzeby — czy to kłopotów z zasypianiem, czy może bardziej potrzebujemy wsparcia przy stresującym trybie życia? Oto zestawienie najbardziej cenionych i najlepiej przebadanych adapterów:
- na funkcjonowanie układu immunologicznego oraz redukcję niepokoju czy zaburzeń lękowych, regularne stosowana pomaga obniżyć poziom odpowiedzialnego za odczuwanie stresu kortyzolu,
- żeń-szeń – przebadany najdokładniej, pomaga przywrócić prawidłową formę fizyczną, a także zwiększa odporność ciała i umysłu na stres,
- traganek — niezwykle popularny medycynie chińskiej, chroni on komórki przed ekspozycją na stres i przed działaniem wolnych rodników,
- Eleuterokok kolczasty nazywany bywa też żeń-szeniem syberyjskim, wyciąg z tej rośliny pomaga zwiększyć tolerancję organizmu na niekorzystne czynniki środowiskowe, korzystnie wpływa na procesy uczenia się, zapamiętywania, a także łagodzi stany depresyjne i lękowe,
- cytryniec chiński to roślina często stosowana w preparatach przeciwstarzeniowych i przeciwmiażdżycowych, ze względu na wysoką zawartość antyoksydantów. Polecany jest szczególnie w stanach wyczerpania zarówno psychicznego, jak i fizycznego, niedokrwistości i zaburzeniach depresyjnych,
- różeniec górski — nazywany także złotym korzeniem, jest niezwykle silnym adaptogenem, który pomaga usprawnić ogólne funkcjonowanie i kondycję,
- maca — inaczej pieprzyca peruwiańska, działa wspomagająco w walce z czynnikami stresogennymi, wpływa też regulująco na gospodarkę hormonalną,
- bazylia azjatycka — inaczej tulsi jest ceniony ze względu na za właściwości przeciwstarzeniowe i zdolność do obniżenia odczuwania stresu i zmęczenia,
- gotu kola — lub wąkrota azjatycka, wpływa na poprawę funkcjonowania komórek układu nerwowego, usprawnia pamięci, procesy myślowe i łagodzi stany depresyjne. Działa stymulująco u osób zmagających się z chorobą Alzheimera. Stosowana jest w chorobach przewodu pokarmowego, nadciśnieniu i innych dysfunkcjach układu sercowo-naczyniowego, a także w chorobach skóry, jak łuszczyca, egzema, owrzodzenia czy trudno gojące się rany,
- lukrecja gładka i lukrecja chińska — obie rośliny zawierają glicyryzynę, substancję, której przyjmowanie pomaga zwiększyć odporność na stres. Korzeń lukrecji wspomaga prawidłową pracę wątroby, zwiększając jej zdolności regeneracyjne, ponadto wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwutleniające i przeciwbakteryjne,
- brahmi lub inaczej bacopa monnieri to roślina, która pomaga usprawnić pracę mózgu, poprawiając koncentrację oraz pamięć. Zaleca się ją osobom chorym na Alzheimera, ze zdiagnozowanym ADHD, cierpiącym z powodu choroby Parkinsona i w zaburzeniach neurodegeneracyjnych, brahmi wykazuje silne działanie odtruwające.
Komu zaleca się korzystanie z adaptogenów?
Po adaptogeny warto sięgnąć przede wszystkim w czasie zwiększonego narażenia na stres. Warto stosować je również profilaktycznie, w celu naturalnego wzmocnienia organizmu, spowolnić procesy starzenia się organizmu, ograniczyć szkodliwe działanie wolnych rodników i procesy chorobotwórcze. Preparaty i działaniu adaptogennym dostępne są w postaci kropli, tabletek i kapsułek, herbatek i naparów.
Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania adaptogenów?
Adaptogeny są raczej dobrze tolerowane przez organizm, jednak tak jak w przypadku każdego preparatu mogą wystąpić reakcje świadczące o nadwrażliwości na niektóre rośliny: na przykład ze strony przewodu pokarmowego. Przeciwwskazaniami do stosowania adaptogenów:
- są ciąża i okres karmienia piersią,
- nie zaleca się stosować żeń-szenia i eleuterokoka kolczastego w przypadku występowania nadciśnienia,
- zażywanie adaptogenów przez dzieci powinno skonsultować się z lekarzem pediatrą.
- należy skonsultować się z lekarzem w przypadku stosowania leków przeciwdepresyjnych, znieczulających, uspokajających, przeciwlękowych, wpływających na krążenie mózgowe oraz układ nerwowy.
Adaptoegny działają korzystnie na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego człowieka. Działają uspokajająco, antydepresyjnie, zwiększają odporność na stres, zmniejszają uczucie przemęczenia, a także chronią neurony przed uszkodzeniem, a przy tym są to produkty bezpieczne, pochodzenia naturalnego.
