.png){kind=small}
SPIS TREŚCI
Jak powstaje olej z pestek winogron?
Olej z pestek winogron – zawartość substancji odżywczych
Olej z pestek winogron – właściwości oraz wpływ na organizm
Co jest nie tak z olejem z pestek winogron?
Obecnie przeżywamy prawdziwy boom na wszelkiej maści oleje roślinne. Produkowane są one z coraz to ciekawszych surowców i każdy z nich jest na swój sposób unikalny. Nie tylko jeżeli chodzi o smak, zapach czy wygląd, ale również właściwości odżywcze. Bowiem, każdy surowiec z którego tłoczony jest olej posiada nieco inne proporcje związków chemicznych – zwłaszcza kwasów tłuszczowych oraz substancji aktywnych. W niniejszym artykule skupimy się na omówieniu właściwości oleju z pestek winogron. Czy może nas pozytywnie zaskoczyć, a może jest to po prostu typowy odpad produkcyjny? Zapraszamy do lektury.
Jak powstaje olej z pestek winogron?
Obecnie technologia, jak i sam proces pozyskiwania rozmaitych olejów jest tak zaawansowany, że warunkiem niezbędnym przestała być wysoka oleistość surowca. Olej z pestek winogron, tak naprawdę nosi znamiona produktu odpadowego, gdyż pozyskuje się go najczęściej z pestek pozostałych z wytwarzania wina gronowego. Praktycznie od momentu wytworzenia pierwszych win przez człowieka – pestki winogron były najzwyczajniej wyrzucane. Dlatego też olej z pestek winogron jest produktem stosunkowo nowym. Pokruszone pestki poddaje się procesowi ekstrakcji. Aby proces mógł zajść, potrzeba wysokiej temperatury oraz wielu rozpuszczalników organicznych. Efektywność procesu pozyskiwania oleju za pomocą tradycyjnych metod jest bardzo niska. Warto jednak wiedzieć, że najcenniejszym olejem z pestek winogron, jest ten tłoczony na zimno w sposób jedynie mechaniczny. Podobnie jak inne oleje tłoczone na zimno, zawiera o wiele więcej składników odżywczych. Natomiast słaba efektywność tego procesu powoduje, że olej pozyskany w taki sposób jest o wiele droższy. Co ciekawe, olej ten mimo temperatury dymienia wynoszącej 216 stopni Celsjusza, nie nadaje się zbytnio do smażenia. To wszystko za sprawą składu chemicznego. Zawiera głównie wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które źle reagują na wysoką temperaturę, czy bezpośredni dostęp powietrza. W przypadku użycia go do smażenia, może powstawać wiele szkodliwych dla zdrowia substancji. Dodajmy, że tłuszcze powszechnie wykorzystywane do smażenia powinny zawierać maksymalnie do 15 % wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Natomiast w oleju tym jest ich blisko 70%.
Olej z pestek winogron – zawartość substancji odżywczych
Olej z pestek winogron, nie różni się zbytnio wizualnie od innych popularnych olejów roślinnych. Ma jasnożółtą barwę, jest przezroczysty i raczej nie zawiera osadów. Jego smak jest bardzo łagodny, można wręcz powiedzieć, że olej ten jest bezsmakowy. Natomiast jeżeli chodzi o zapach, to jest on również wręcz niewyczuwalny. W 100 gramach oleju z pestek winogron, znajdziemy około 880 kcal. Oznacza to, że jego wartość energetyczna także nie wyróżnia go na tle innych popularnych olejów. Praktycznie w całości składa się z kwasów tłuszczowych, a największy udział mają:
- Nienasycony kwas linolowy, należący do kwasów Omega –6 – około 69%
- Nienasycony kwas oleinowy, należący do kwasów Omega –9 – około 16%
- Nasycony kwas palmitynowy – około 7%
- Nasycony kwas stearynowy – około 4%
- Nienasycony kwas palimitooleinowy, należący do kwasów Omega-7 – około 1%
- Nienasycony kwas alfa-linolenowy, należący do kwasów Omega-3 – około 0.1 %
Dodatkowo w oleju z pestek winogron znajdziemy rozmaite fenole oraz sterole roślinne. Warta odnotowania jest również wysoka zawartość witaminy E, jak i tokoferoli. Poza korzystnym działaniem na nasz organizm, zapewniają one również stabilność samemu olejowi. Z racji, iż są silnymi antyoksydantami, spowalniają procesy utleniania oleju, które to pogarszają właściwości tłuszczów.
Olej z pestek winogron – właściwości oraz wpływ na organizm
Olej z pestek winogron dzięki wysokiej zawartości witaminy E oraz tokoferoli, może wpływać na regulację poziomu cholesterolu we krwi. Dodatkowo dzięki właściwościom przeciwutleniającym, może pomóc chronić nasze komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Powodują one rozmaite choroby, w tym nowotwory oraz przyśpieszają starzenie się organizmu. Dodatkowo pozytywnie wpływa na funkcjonowanie naszego układu nerwowego. Dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych wykazuje istotny wpływ na funkcje układu sercowo-naczyniowego. Może działać kardioprotekcyjnie, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, ale również nieznacznie zmniejszać ryzyko zapadalności na niektóre choroby nowotworowe. Wykorzystywany jest także jako składnik kosmetyków, a to ze względu na pozytywny wpływ na naszą skórę. Może pomóc w redukcji zmarszczek, ale również działać przeciwtrądzikowo. Z pewnością sprawdzi się także jako dodatek do wszelkiej maści masek na włosy. Świetnie poprawi ich kondycję oraz zmniejszy łamliwość i nawilży skórę głowy.
Co jest nie tak z olejem z pestek winogron?
Pierwszą rzeczą, która może rzucać się w oczy, gdy przeanalizujemy skład oleju z pestek winogron to wysoka zawartość kwasów Omega-6. Co prawda nie jest w tym nic złego, ale diabeł tkwi w szczegółach. W przypadku niemal każdego oleju, bardzo istotny jest stosunek kwasów tłuszczowych Omega-6 do Omega-3. Rekomendowane proporcje wynoszą od 1:1 do 10:1. Niestety w oleju tym jest zdecydowanie zbyt mało tych drugich. To wszystko sprawia, że realnie mówimy o proporcjach na poziomie około 700:1. Dodatkowo należy pamiętać, że obie grupy kwasów tłuszczowych wykorzystują niemal te same szlaki metaboliczne i bardzo ważna jest ich odpowiednia równowaga. W tym przypadku kwasów tłuszczowych Omega-6, jest o wiele zbyt dużo, co może powodować istotne niedobory tych drugich. Dlatego warto pamiętać o tym, by olej ten nie był jedynym źródłem tłuszczów w diecie, ale raczej pełnił rolę dodatku do dań. Kolejnym problemem, może być postrzeganie oleju z winogron jako dobrego źródła substancji występujących naturalnie w winogronach. Jest to niestety błędny sposób myślenia. Resweratrol i inne związki chemiczne występujące w owocach, zwłaszcza te o działaniu przeciwutleniającym nie rozpuszczają się w tłuszczach, więc nie uświadczymy ich w owym oleju.
Olej z pestek winogron – zagrożenia
Z uwagi na niekorzystny stosunek kwasów Omega-6 do Omega-3, nadmierne spożycie oleju z pestek winogron, może nieść ze sobą wiele potencjalnych niebezpieczeństw. W takim przypadku bardzo możliwe staje się wręcz przedawkowanie kwasów Omega-6 i warto zdawać sobie sprawę, że poza korzystnym wpływem na nasz organizm, mogą one nam zaszkodzić – zwłaszcza w nadmiarze. Po pierwsze mogą one upośledzać działanie naszego układu immunologicznego oraz nasilać stany zapalne. Jest to szczególnie groźne dla serca, ale i całego układu sercowo-naczyniowego. Dodatkowo, mogą również zwiększać ryzyko zapadalności na miażdżycę i niektóre choroby nowotworowe. Przewlekłe stany zapalne mogą także wpływać niekorzystnie na masę ciała, a to z uwagi na rozregulowanie gospodarki hormonalnej jak i lipidowej. Wpływają także niekorzystnie na pracę tarczycy i zakłócają wytwarzanie hormonów płciowych. Może się to objawiać również zaburzeniami nastroju i ogólnym osłabieniem organizmu.
Podsumowanie
O oleju z pestek winogron z pewnością można powiedzieć wiele dobrego, ale równie tyle złego. Na pewno nie należy on do grupy popularnych superfoods. Oczywiście, jego największą bolączką, jest niekorzystny stosunek kwasów Omega-6 do Omega-3. Jeżeli jednak mimo wszystko zdecydujemy się na jego stosowanie, pamiętajmy, aby nie był on jedynym źródłem tłuszczów w diecie. O wiele lepiej sprawdzi się po prostu jako dodatek – używany w małych ilościach. Najlepiej sięgać po ten nierafinowany, tłoczony z pomocą mechanicznych metod.
Bibliografia
- Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. wydanie II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 303. ISBN 978-83-200-5311-1.
- Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.)
- Robert Franz, „OPC – fundament ludzkiego organizmu” , Biogeneza, Tarnowskie Góry, 2014.
„Uzdrawiająca moc witamin, minerałów i ziół”, Przegląd Reader’s Digest 2000.
