.png){kind=small}
Saponiny to związki chemiczne pochodzenia roślinnego, które klasyfikowane są jako glikozydy, które są pochodnymi cukrów. Nazwa saponiny pochodzi od słowa sapo, które w łacinie oznacza mydło. Wiąże się to z właściwościami pieniącymi saponin. Saponiny działają przeciwzapalnie, moczopędnie, a także mają wpływ na przyspieszenie trawienia tłuszczów. Mają bardzo szerokie zastosowanie w medycynie, ale trzeba też wiedzieć, że niektóre z tych związków cechują się silnymi właściwościami trującymi.
Gdzie znajdziemy saponiny?
Ich głównym źródłem są przede wszystkim rośliny takie jak:
Fasola adzuki uprawiana jest w Azji od kilku tysięcy lat. Najwięcej spożywa się jej w Japonii i w Chinach. Smak azjatyckiego przysmaku przypomina znaną nam czerwoną fasolę ze zdecydowanym i charakterystycznym orzechowo-słodkawym posmakiem. Czerwona soja jest jednak zdecydowanie mniej kaloryczna od tradycyjnej fasoli czerwonej, a ponieważ jest lekko słodka, Japończycy komponują z jej dodatkiem niezwykłe desery. Swoją popularność zawdzięcza jednak nie tylko walorom smakowym – fasola adzuki jest przede wszystkim bardzo zdrowa.
- mydlnica lekarska
- naparstnica
- aloes
- lukrecja
- nagietek lekarski
- zeń-szeń
- kasztanowiec zwyczajny
- winorośl
- soja
- oliwki
- gwiazdnica pospolita
- kłęk amerykański
- komosa ryżowa
Zastosowanie w kosmetyce
Saponiny są stosowane na szeroką skalę w kosmetyce, szczególnie ze względu na swoje świetne właściwości pieniące. Znajdziemy je przede wszystkim w składzie mydeł, żeli pod prysznic i płynów do kąpieli. Dodaje się je do kosmetyków do demakijażu, toników oraz żeli do mycia twarzy. Saponiny doskonale sprawdzają się także w proszkach i płynach do prania. To jednak nie wszystko – ponieważ saponiny działają przeciwzapalne, zmniejszają obrzęki, poprawiają ukrwienie, a także dotlenienie tkanek, są stosowane w kremach do twarzy i balsamach do ciała. Wpływają one także na obniżenie napięcia powierzchniowego, co jest korzystne dla naszej skóry. Jej przepuszczalność się zwiększa, dzięki czemu potrzebne substancje odżywcze są lepiej wchłaniane i przyswajane.
Saponiny steroidowe – zastosowanie w medycynie
Saponiny steroidowe mają bardzo szerokie zastosowanie w medycynie. Stosuje się je między innymi w lekach działających moczopędnie, wykrztuśnie, przeciwzapalnie, przeciwwirusowo, antybakteryjnie, a także przeciwgrzybiczo. Saponiny zwiększają ilość wytwarzanych soków trawiennych i żółci. Zwiększają one także ilość ochronnego śluzu, przyśpieszają metabolizm tłuszczów i ułatwiają przyswajanie składników pokarmowych. Stosuje się je w syntezie hormonów płciowych, takich jak testosteron. Zawarte w suplementach diety saponiny, stosowane są w ramach suplementacji sportowców, mogą one wpływać na podwyższenie poziomu testosteronu w organizmie.
Saponiny steroidowe – możliwe skutki uboczne
Choć saponiny steroidowe mają wiele nieocenionych korzyści, mogą jednak wywoływać pewne skutki uboczne. Stosując suplementację sportową, należy zachować ostrożność. Najbardziej niebezpiecznym skutkiem ubocznym może być hemoliza czerwonych krwinek – oznacza to, że wadliwe krwinki przepuszczają hemoglobinę do osocza, co może przyczynić się do powstania anemii, a nawet uszkodzenia szpiku kostnego. Saponiny zaaplikowane w dużych ilościach są toksyczne. Mogą doprowadzić do uszkodzenia mięśnia sercowego, układu oddechowego, porażenia mózgu i rdzenia. Ponieważ saponiny są także składnikiem pasz dla zwierząt, mogą przedostać się do mięsa lub mleka i tym samym pośrednio do naszej żywności. Jednak w takiej postaci nie stanowią dla nas zagrożenia.
