SPIS TREŚCI
Od starożytnych czasów wiązano kondycję zdrowotną człowieka z jego dietą. Już Hipokrates mawiał, że: „zdrowe jedzenie to najlepsze lekarstwo”. Przez tysiące lat nic się w tym względzie nie zmieniło. Nadal jesteśmy przekonani, że to, co spożywamy wpływa na nasze zdrowie. Dodatkowo także coraz więcej wiemy o tym, dlaczego tak się dzieje. Od dawna dietą polecaną na liczne dolegliwości zdrowotne jest dieta śródziemnomorska, nazywana najzdrowszą dietą świata. Na czym polega i kto w szczególności powinien się nią zainteresować?
Dieta śródziemnomorska – dla kogo?
W XXI wieku kondycja zdrowotna ludzi staje się coraz słabsza. Z jednej strony postęp medycyny powoduje wydłużanie czasu trwania życia i możliwość wyleczenia chorób, które niegdyś wywoływały tragiczne skutki. Z drugiej zaś strony styl życia ludzi, szczególnie zachodniej cywilizacji, prowadzi do epidemii chorób XXI wieku. Praca biurowa, siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej i niezdrowe, przetworzone jedzenie prowadzą w wielu przypadkach do chorób takich, jak: choroby układu krążenia, nadciśnienie, cukrzyca, zawał mięśnia sercowego, otyłość. Osoby szczególnie narażone na czynniki ryzyka powinny zmienić te elementy trybu swojego życia, na które mają wpływ.
O ile nie możemy z dnia na dzień porzucić naszej pracy przed komputerem – a przynajmniej byłoby to bardzo trudne – o tyle możemy zadbać o prawidłową dietę i, choćby minimalną, aktywność fizyczną. Będzie to i tak wielki krok dla profilaktyki chorób cywilizacyjnych. W kwestii sposobu odżywiania, jako najkorzystniejszą we wspomnianym kontekście, lekarze i dietetycy podają dietę śródziemnomorską. Jest ona polecana dla wszystkich osób, chcących zachować dobre zdrowie, a w szczególności dotkniętych chorobami układu krążenia, cukrzycą czy nadciśnieniem.
Dieta śródziemnomorska – zasady
Zasady diety śródziemnomorskiej są stosunkowo proste, a zgodne z nią przepisy łatwe w wykonaniu. Co jeść, by spełnić jej założenia?
Dieta śródziemnomorska, jak sama nazwa wskazuje, wzoruje się na sposobie odżywiania mieszkańców regionu basenu Morza Śródziemnego. Obfituje ona w ryby i owoce morza, zawierające korzystne dla naszego zdrowia, szczególnie w kontekście chorób sercowo-naczyniowych i neurologicznych, kwasy omega-3. Spożycie mięsa jest tu za to znacznie mniejsze.
W diecie tej bardzo istotna jest oliwa z oliwek, będąca cennym źródłem kwasów jednonienasyconych omega-3 i omega-6. Pozytywnie wpływa ona na poziom cholesterolu we krwi. Produkty zalecane w diecie śródziemnomorskiej to także w warzywa i owoce, orzechy i pestki, nasiona roślin strączkowych, produkty zbożowe. Obfituje ona również w aromatyczne zioła i przyprawy.
Zakłada dodatkowo umiarkowane spożycie mleka, serów, jogurtów oraz alkoholu (najchętniej czerwonego wina). Co ważne, według diety śródziemnomorskiej, powinniśmy spożywać produkty lokalne i możliwie jak najmniej przetworzone.
Dzięki tym produktom „najzdrowsza dieta świata” dostarcza niewiele niekorzystnych nasyconych kwasów tłuszczowych oraz tłuszczów trans, za to dużo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Zapewnia też korzystny niski stosunek kwasów n-6/n-3, dużo naturalnych antyoksydantów oraz błonnika. Co nam to daje w praktyce? Badania pokazują, że dieta śródziemnomorska ma realny wpływ na profilaktykę chorób takich jak: miażdżyca, nowotwory złośliwe, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroba Alzheimera. Może być stosowana także jako dieta przeciwzapalna.
Na tym jednak zalety diety śródziemnomorskiej się nie kończą. W licznych badaniach wykazano również korzystny wpływ tego sposobu odżywiania na proces redukcji masy ciała. Choć nie jest ona dietą stricte odchudzającą, to u jej podstaw leży pozytywny stosunek do jedzenia, między innymi zasada jedzenia posiłku do momentu zaspokojenia głodu, bez przejadania się. Ma to duże znaczenie przy odchudzaniu.
Przykładowy dzienny jadłospis wg diety śródziemnomorskiej
ŚNIADANIE
Kanapki z hummusem i ogórkiem zielonym
II ŚNIADANIE
Sałatka owocowa (jabłko, gruszka, mandarynka) z pestkami dyni i słonecznika
OBIAD
Pełnoziarnisty makaron z łososiem i oliwkami
PODWIECZOREK
Koktajl orzechowy z mleka, banana i masła orzechowego
KOLACJA
Leczo warzywne z cukinii, papryki, pomidorów, ciecierzycy