Strona głównaPopularny artykuł ⭐🤍⭐Jaja kurze - szkodliwe dla zdrowia, a może wręcz przeciwnie?

Jaja kurze – szkodliwe dla zdrowia, a może wręcz przeciwnie?

Jaja kurze, z pewnością możemy zaliczyć, do żywności wywołującej wiele kontrowersji. W miarę coraz to dokładniejszego poznawania ich składu oraz potencjalnego wpływu, na funkcjonowanie ludzkiego organizmu – nasze podejście do nich, ulegało zmianie. Raz traktowane były jako swoisty superfood i produkt bez wad. Innym razem natomiast, dopatrywano się w nich źródła wielu problemów. Chociażby domniemany wpływ na zwiększanie się poziomu cholesterolu LDL we krwi, obił się szerokim echem w społeczeństwie. Powstaje zatem pytanie, czy jaja kurze są zdrowe i bezpieczne dla naszego organizmu? Na to i inne pytania, postaramy się odpowiedzieć w niniejszym tekście.

Krótka historia złej renomy jaj kurzych

Przez długi okres, jaja kurze były uznawane, za jedną z głównych przyczyn – podwyższonego poziomu cholesterolu LDL we krwi. Nie jest wielką tajemnicą, że zbyt wysoki poziom tejże substancji, może przyczyniać się do wielu schorzeń układu sercowo-naczyniowego, w tym miażdżycy. Dodajmy, że w 100 gramach jaj, znajdziemy aż 372 mg cholesterolu, natomiast dzienne jego spożycie, nie powinno przekraczać 300 mg. Jest to ilość pokaźna, dlatego też spożywanie jaj, było utożsamiane z dostarczeniem zbyt dużej ilości tego mikroelementu do naszego organizmu. Jednak większość badań, mających na celu zdyskredytowanie jaj kurzych, brało pod uwagę tylko i wyłącznie zawartość cholesterolu, nie skupiając się na innych składnikach odżywczych w nich zawartych. Dodatkowo, spożycie jaj kurzych, nie ma aż tak wielkiego wpływu na poziom cholesterolu LDL we krwi niż mogłoby się nam wydawać. Dzieje się tak dlatego, iż samo dostarczanie cholesterolu do organizmu, nie jest tak mocno skorelowane, chociażby z możliwością wystąpienia miażdżycy. Wszakże, o wiele bardziej groźne jest nadmierne spożywanie nasyconych kwasów tłuszczowych. To głównie one, są odpowiedzialne za wiele schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Dodajmy, że ich źródłem jest chociażby boczek, tłuste mięso czy smalec, które to bardzo często spożywamy, właśnie w towarzystwie jaj.  Owszem, nadmierne spożycie cholesterolu, także nie jest wskazane, gdyż możemy doprowadzić chociażby do wystąpienia hipercholesterolemii. Nie zmienia to jednak faktu, że jaja kurze były niesłusznie oskarżane o bycie bezpośrednią przyczyną miażdżycy i wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi.

Zawartość składników odżywczych jaj kurzych

Jaja kurze, uważane są za jedno z najlepszych źródeł białka w diecie. Trudno się temu dziwić, zważywszy na fakt, iż zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne. Co ciekawe w roku 1965 zostały uznane przez Światową Organizację Zdrowia, za wzór do mierzenia zawartości poszczególnych aminokwasów w innych produktach. Standardowe jajo o masie około 56 gramów dostarcza niemal 7 gramów białka i blisko 5,8 gramów tłuszczu oraz zawiera 80 kilokalorii. Warto dodać, że 2,4 grama to tłuszcze jednonienasycone, a paradoksalnie więcej białka zawiera żółtko niż białko. Jaja kurze, są także dobrym źródłem witamin z gruby B, ale także A, D, E i K. Dodatkowo zawierają sporo fosforu, potasu, sodu, wapnia, ale również żelaza, selenu, miedzi i cynku. Warto wspomnieć także o lecytynie oraz luteinie, gdyż są to wyjątkowe związki chemiczne, mogące walnie przyczyniać się do prawidłowej pracy naszego organizmu.

Lecytyna, należy do grupy fosfolipidów i podobnie jak większość substancji z tej grupy – buduje wszystkie błony komórkowe w naszym organizmie. Największe jej ilości znajdują się w mózgu, wątrobie i nerkach. Niezwykle istotnym składnikiem lecytyny, jest cholina, która to warunkuje jej prozdrowotne właściwości. Wpływa na prawidłowy metabolizm cholesterolu, dzięki czemu możliwe jest zachowanie odpowiedniego stosunku cholesterolu LDL do HDL. Dzięki temu, przyczynia się do zredukowania prawdopodobieństwa zachorowania na wszelakie schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Wykazuje również działanie hepatoprotekcyjne, jak i zapobiega powstawaniu złogów cholesterolowych w obrębie dróg żółciowych oraz woreczka żółciowego. Co ciekawe, lecytyna może być również pomocna w procesie uczenia i zapamiętywania. Wszakże pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, mózgowia i wspomaga procesy poznawcze.

Luteina, to barwnik zawarty w żółtku jaja. Do jej najważniejszych funkcji należy ochrona naszego narządu wzroku. Zapobiega uszkodzeniom plamki żółtej, ale również siatkówki, poprzez ograniczenie docierającego do niej szkodliwego promieniowania ultrafioletowego. Ponadto jest silnym przeciwutleniaczem, przez co wspomaga nasz organizm w walce z wolnymi rodnikami tlenowymi. Dodatkowo, może także spowalniać procesy starzenia się organizmu i działać przeciwnowotworowo.

Jakie jaja wybierać? 

Podobnie jak w przypadku niemal każdego typu żywności – ogromne znaczenie ma jakość produktów. Nie inaczej jest w przypadku jaj kurzych. Co więcej, w tym miejscu mamy do czynienia nie tylko z konkretnym opisem gramatury, ale również sposobem hodowli kur. Wyróżniamy 4 podstawowe oznaczenia:

0 – czyli jaja pochodzące z chowu ekologicznego. Kury, są hodowane w sposób tradycyjny, czyli na wolnym wybiegu, co zapewnia im odpowiedni poziom codziennej aktywności. Dodatkowo, nie są dokarmiane wszelkiej maści antybiotykami czy lekami. Natomiast karmione są produktami, które także pochodzą z upraw ekologicznych. Takie jaja, mają największą wartość odżywczą, a sięgając po nie, dodatkowo przyczyniamy się do ochrony środowiska.

1 – czyli jaja pochodzące od kur z wolnego wybiegu. Podobnie jak w przypadku jaj z chowu ekologicznego – kury, poruszają się swobodnie po terenie danego gospodarstwa. Jednak ich pokarm, nie jest już pochodzenia ekologicznego. Nie oznacza, to jednak, że jest on słabej jakości, wręcz przeciwnie. Takie jaja, są tańsze, lecz ich jakość jest również bardzo wysoka.

2 – czyli jaja pochodzące od kur z chowu ściółkowego. W tym przypadku, kury mogą poruszać się tylko i wyłącznie w obrębie specjalnego kurnika. Poza ograniczonym ruchem, są także karmione specjalną karmą, mogąca zawierać rozmaite dodatki. Należą do nich witaminy, antybiotyki, ale również rozmaite hormony.

3 – czyli jaja pochodzące od kur z chowu klatkowego. Ten typ jaj, budzi największe kontrowersje. Kury przebywają jedynie w obrębie klatek i bardzo często, są tam po prostu stłoczone. Ich ruch jest bardzo mocno ograniczony, a pożywienie także nie jest najwyższej jakości. Praktycznie mamy gwarancje, że do owej karmy dodawane są antybiotyki, witaminy oraz hormony. Takie jaja, są oczywiście najtańsze, jednak warto zadać sobie pytanie, czy chcemy walnie wspomagać ten proceder. Dodatkowo, pochodzące z stamtąd jaja, są bardzo niskiej jakości.

Warto także wspomnieć, że sposób hodowli kur, jak i rodzaj karmy, nie są jedynymi czynnikami wpływającymi na skład i cechy organoleptyczne jaj. Przeprowadzono badania, które udowodniły, że na te parametry wpływ może mieć nawet rasa kur, cechy osobnicze każdej z niosek, a nawet pogoda. Warto jednak wybierać jaja najwyższej jakości. Nie tylko z uwagi na właściwości fizykochemiczne, ale również przez wzgląd na dobro zwierząt.

Zalecenia odnośnie spożycia jaj kurzych 

Nie istnieje praktycznie żaden produkt, który możemy spożywać w nieograniczonej ilości – podobnie jest z jajami kurzymi. Pomimo, że są zdrowe i mają niebagatelny wpływ na prawidłową pracę naszego organizmu, ich spożycie podlega także ograniczeniom. Polskie rekomendacje traktują o tym, by nie przekraczać spożycia dwóch jaj tygodniowo. Warto zaznaczyć, iż są to zalecenia dla osób dorosłych ze skłonnością do hipercholesterolemii oraz borykających się z rozmaitymi schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Jednak w przypadku braku takowych chorób, z powodzeniem możemy zwiększyć spożycie do 4 –5 jaj w tygodniu, a niektóre źródła donoszą, iż nawet więcej. Wynika to z faktu, że jaja kurze zawierają również wiele substancji pozytywnie wpływających na naszą gospodarkę lipidową. Jeżeli zaś chodzi o dzieci, to sytuacja jest nad wyraz ciekawa. Młody organizm, wręcz potrzebuje większej ilości cholesterolu do prawidłowego rozwoju. Dodatkowo, nie jest on aż tak groźny, jak dla osób dorosłych. Dlatego też, dzieci mogą bez żadnych przeszkód spożywać nawet do 6 jaj tygodniowo.

BHP jaj kurzych

Jaja kurze, mogą być potencjalnym źródłem zagrożenia mikrobiologicznego. Dlatego też, warto zwrócić uwagę na sposób ich przechowywania, ale także formę spożycia. Najbezpieczniej będzie po prostu poddanie ich odpowiedniej obróbce termicznej. Taki sposób postępowania, może zagwarantować nam zminimalizowanie ryzyka zakażenia niemal do zera. Najczęstszym źródłem zakażeń salmonellą są jednak jaja spożywane w formie surowej. Dlatego też, warto pozyskiwać je z zaufanych źródeł i w przypadku spożywania w takiej formie – uprzednio sparzyć skorupkę gorącą wodą i dokładnie umyć ręce przed konsumpcją.

Podsumowanie

Jaja kurze nie są aż tak straszne, jak je malują. Poza byciem doskonałym źródłem łatwo przyswajalnego białka, mogą nam również zaoferować pokaźną gamę witamin, minerałów i innych prozdrowotnych związków chemicznych. Na szczęście czas ich nadmiernego demonizowania już minął, a na jaw wyszło o wiele więcej zalet jaj niż ich wad. Co prawda, nie możemy spożywać ich w nieograniczonej ilości, lecz taka sytuacja ma miejsce w przypadku niemal każdej żywności. Dlatego też, możemy śmiało włączać jaja kurze do naszego codziennego jadłospisu.

Bibliografia

  1. Szablewski T., Gornowicz E., Stuper-Szablewska K., Kaczmarek A., Cegielska-Radziejewska R., Skład mineralny treści jaj kur ras zachowawczych z chowu ekologicznego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2013, 5 (90), 42 – 51
  2. Jarosz M, Rychlik E, Stoś K, Wierzejska R, Wojtasik A, Charzewska J, i in. Normy żywienia dla populacji Polski. Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia; 2017.
  3. Tomczyk Ł, Szablewski T, Cegielska-Radziejewska R. Wartość odżywcza jaj konsumpcyjnych pozyskiwanych od kur niosek utrzymywanych w różnych systemach. Żywność: nauka – technologia – jakość. 2016;(nr 6 (109)):20–7.
  4. Woźniak, A. ( 2005). Prawda i mity o jajku – – prof. Tadeusz Trziszka https://www.google.com/amp/s/zyciekalisza.pl/artykul/prawda-i-mity-o-jajku/622871 (data dostępu: 28.07.2020).
  5. Wartości odżywcze jajek kurzych – źródło: USDA Food Data Center https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/783909/nutrients
  6. Zhong V. W. (2019). Eggs, dietary cholesterol, and cardiovascular disease: the debate continues. Journal of thoracic disease, 11(9), E148–E150. https://doi.org/10.21037/jtd.2019.09.40
Mgr Emil Zielinski Dietetyk Kliniczny
Dyplomowany dietetyk (licencjat UM w Lublinie oraz magistrant UM w Lublinie). Miłośnik sportu, głównie kalisteniki jak i piłki nożnej. Uwielbiam odkrywać nowe smaki w kuchni gotując samemu lub udając się do restauracji. Wierzy, że codzienne spożywanie posiłków może być nie lada przygodą, a dieta sama w sobie nie musi być nudna i wymagać od nas wielu wyrzeczeń. Wyznaję zasadę, że wszystko jest dla ludzi ale z odpowiednio do tego dostosowanym umiarem.
spot_imgspot_img

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

spot_img
Polecane artykuły
spot_img

Ostatnie artykuły

spot_img