.png){kind=small}
SPIS TREŚCI
- Czym jest pyłek pszczeli?
- Pyłek pszczeli – zawartość substancji odżywczych
- Pyłek pszczeli – właściwości
- Pyłek pszczeli – przeciwwskazania
- Propolis – co to?
- Propolis – substancje odżywcze
- Jak przygotować propolis?
- Propolis – właściwości i zastosowanie
- Propolis – przeciwwskazania
- Podsumowanie
Powszechnie znanym faktem są prozdrowotne właściwości naturalnego miodu. Dzięki specyficznemu procesowi produkcji przez pszczoły miód zawiera ogrom korzystnych dla naszego zdrowia wartości odżywczych. Jednak pszczoły produkują nie tylko miód. W tym artykule przyjrzymy się innym, nie mniej cennym produktom wytwarzanym przez te niezwykłe owady. Mowa o propolisie i pyłku pszczelim. Nie ulega wątpliwości, że są o wiele mniej znane od miodu, ale czy słusznie? Jakie zastosowanie mają oraz jakie korzyści płyną z ich stosowania? Zapraszamy do lektury.
Czym jest pyłek pszczeli?
Pyłek pszczeli, to nic innego jak pyłek kwiatowy zebrany przez pszczoły, jednak nie został jeszcze przerobiony na miód. Produkt ten składa się z pyłków roślin, z których akurat postanowiły go zebrać. Jest już w pewnym stopniu przetworzony przez pszczoły, co dodatkowo nadaje mu wielu wartości odżywczych. Pyłki lepione są w małe kuleczki, z których każda składa się z około 100 tysięcy ziaren pyłków różnych roślin (także tych leczniczych). Jest to wielką zaletą, gdyż łączy właściwości lecznice enzymów pszczelich z substancjami aktywnymi roślin, z których został zebrany. Pyłek pszczeli nie jest tak często podrabiany, jak miód. Prawdziwy pyłek pszczeli ma intensywny specyficzny zapach. Dodatkowo jego ziarna są nieregularne i zazwyczaj w różnych kolorach. Dzieje się tak przez wzgląd na to, iż praktycznie każda roślina ma nieznacznie inny kolor pyłku. Dodatkowo, należy pamiętać, że pyłek nie jest tak dobrze zabezpieczony przed psuciem się jak miód. Pod tym względem, nie posiada on praktycznie żadnych mechanizmów, pozwalających przechowywać go przez dłuższy czas.
Pyłek pszczeli – zawartość substancji odżywczych
Nieocenione wartości odżywcze pyłku pszczelego wynikają z bardzo bogatego składu chemicznego, gdyż zidentyfikowano w nim ponad 250 różnych związków. Zawiera ponadto cukry proste, kwasy tłuszczowe i ponad 30 aminokwasów, które stanowią blisko 12% masy pyłku. Nie można nie wspomnieć o składnikach mineralnych oraz witaminach. Znajdziemy w nim chociażby fosfor, potas, sód i cynk. Dodatkowo zawiera witaminy z grupy B, ale też A, C PP i D. Pyłek kwiatowy zawiera fosfolipidy, takie jak lecytyna. Fosfolipidy hamują odkładanie lipidów w hepatocytach, zabezpieczając organizm przed hepatozą (czynnościowym zaburzeniem wątroby), a tym samym przed rozwojem miażdżycy. Pyłek pszczeli jest również źródłem fitoncydów, czyli substancji o działaniu bakterio- grzybo- i pierwotniakobójczym, olejków eterycznych, hormonów, antybiotyków, enzymów. Pełny skład pyłku pszczelego wciąż nie jest do końca znany, ciągle odkrywane są nowe składniki.
Pyłek pszczeli – właściwości
Pyłek pszczeli, był od dawna obiektem zainteresowania badaczy. Przeprowadzone badania wykazały, jego korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Na pewno stanowi bardzo dobre źródło energii, z uwagi na dużą gęstość energetyczną. Wzmacnia apetyt i reguluje przemianę materii. Może redukować uczucie zmęczeni, wzmacniać cały organizm oraz walnie przyczyniać się do spadku wagi, zwłaszcza u osób otyłych. Dzięki dużej zawartości substancji pochodzenia roślinnego – fosfolipidów, wykazuje właściwości detoksykacyjne. Jest to szczególnie istotne dla zachowania zdrowia wątroby i nerek. Ochrania te narządy, przed niekorzystnym działaniem substancji toksycznych, w tym alkoholu. Nie oznacza to, że znosi jego negatywne skutki dla zdrowia. Wykazuje właściwości antydepresyjne, antyalergiczne i antybiotyczne. Przede wszystkim zmniejsza nerwowość i rozdrażnienie, wspomaga leczenie depresji i zwiększa koncentrację. Nie do przecenienia jest jego skuteczność w walce z przeziębieniem. Tą cechę zawdzięcza silnemu działaniu przeciwbakteryjnemu i przeciwwirusowemu. Jego działanie docenią także alergicy. Może być skuteczny we wspomaganiu leczenia kataru siennego, astmy i duszności, wywołanych reakcją alergiczną organizmu. Do jego właściwości z pewnością, możemy zaliczyć również to przeciwmiażdżycowe. Poprawia trawienie oraz można rozważyć jego stosowanie na silne zaparcia lub inne problemy z układem pokarmowym. Same wyciągi z pyłku, mogą wspomagać wydzielanie insuliny i uwrażliwiać komórki na jej działanie. Odgrywa to duże znaczenie w profilaktyce cukrzycy typu drugiego. Warto wiedzieć, że pyłek wykazuje działanie, które może wspomagać organizm, by nie doszło do poronienia. Może przyczynić się również do podniesienia płodności.
Pyłek pszczeli – przeciwwskazania
Pyłek pszczeli, nie posiada praktycznie żadnych silnych przeciwwskazań, co do stosowania. Uważać powinni oczywiście alergicy, uczuleni na poszczególne rośliny i ich pyłki. Problemem pyłku jest na pewno to, że zazwyczaj nie wiadomo w 100% z jakich roślin pochodzi. Oczywiście warto tak, czy siak zachować umiar w jego stosowaniu. Jest to bowiem produkt, o dużej gęstości odżywczej i składników aktywnych.
Propolis – co to jest?
Propolis to nic innego, jak kit pszczeli. To lepka, gęsta substancja, wykorzystywana przez pszczoły do wyściełania wnętrza ula, co pozwala na uszczelnienie i wzmocnienie jego konstrukcji. Propolis chroni także ul przed patogenami – bakteriami, grzybami i wirusami. Produkt ten powstaje z połączenia wydzielin pszczelich z żywicami drzewnymi lub kwiatowymi. W zależności od rodzaju roślin wykorzystywanych do jego produkcji, jego barwa może być skrajnie różna. Od bardzo jasnych odcieni żółci, aż po ciemnobrunatną. Kit pszczeli nie rozpuszcza się w wodzie, a jedynie rozpuszczalnikach organicznych w tym alkoholu.
Propolis – substancje odżywcze
Skład propolisu różni się w zależności, od pory roku, składników użytych do jego produkcji, przez pszczoły oraz temperatury. Wśród jego głównych składników należy jednak wymienić żywice roślinne, woski, polifenole i pyłek kwiatowy. Ponadto zawiera wiele witamin i minerałów, ale także garbniki, polisacharydy, olejki eteryczne, oraz domieszki mechaniczne. Odkryto w nim niemal 300 substancji aktywnych, o rozmaitym działaniu i cały czas odkrywane, są kolejne. Pod tym względem to naprawdę fenomenalny produkt.
Jak przygotować propolis?
Jak wcześniej wspomnieliśmy propolis jest rozpuszczalny tylko w rozpuszczalnikach organicznych. W tym celu, będzie nam potrzebny stężony alkohol etylowy. Potrzebować będziemy również około 50 gramów zmielonego propolisu, gdyż w takiej formie lepiej oddaje substancje odżywcze. Propolis zalewamy 350 mililitrami spirytusu oraz 150 mililitrami letniej, przegotowanej wody. Całość mieszamy i szczelnie zamykamy. Aby roztwór się przegryzł, należy poczekać około 3 tygodni, codziennie lekko mieszając. Tak przygotowaną nalewkę, filtrujemy przez watę, aby uzyskać jednolity roztwór. W tym miejscu warto wspomnieć, że jedna z najczęściej wykorzystywanych właściwości tej nalewki, polega na działaniu przeciwgrzybicznym. Jednak sprawdzi się także w leczeniu zakażeń gronkowcem i innymi bakteriami. Można ją stosować zewnętrznie, ale także jako dodatek do herbaty lub innych napoi. Pamiętajmy jednak, żeby nie przedobrzyć z jej ilością. Nadal jest to mocno stężony alkohol.
Propolis – właściwości i zastosowanie
Do jednego z najbardziej poznanych działań propolisu należy jego aktywność wobec gronkowców, dermatofitów, paciorkowców oraz grzybów drożdżoidalnych. Działa również na bakterie i grzyby, znaczenie przyczyniając się do ograniczenia ich aktywności. Wykazuje także właściwości przyśpieszające regenerację uszkodzonych tkanek i proces bliznowacenia. Może zwiększać odporność organizmu i siłę odpowiedzi immunologicznej. Zwrócono również uwagę, na jego silne działanie przeciw wolnym rodnikom. Ponadto zmniejsza stres oksydacyjny, komórek. Dzięki tej właściwości redukuje prawdopodobieństwo wystąpienia niektórych chorób w przyszłości. Mowa o nowotworach, ale i miażdżycy czy chorobach układu sercowo-naczyniowego. Hamuje stany zapalne jamy ustnej i gardła, stymuluje wydajniejsze krążenie krwi i poprawia witalność, oraz redukuje zmęczenie. Wykorzystywany jest w kosmetyce. Doceniono jego pozytywny wpływ na naszą skórę. Łagodzi stany zapalne, łojotok i redukuje powstawanie blizn po przebyciu trądziku. Redukując stany zapalne, znalazł zastosowanie także, we wspomaganiu leczenia stanów zapalnych stawów i reumatyzmu.
Propolis – przeciwwskazania
Podobnie jak w przypadku pyłku pszczelego, propolis może alergizować. Przed jego użyciem warto upewnić się czy nie występuje uczulenie na inne produkty pszczele takie jak miód czy pyłek pszczeli. Przy stosowaniu zewnętrznym w niektórych przypadkach, może wystąpić świąd skóry, opuchlizna i zaczerwienienie. Natomiast podczas stosowania wewnętrznego, mogą pojawić się obrzęk błon śluzowych lub spadek ciśnienia krwi. Możliwe, jest jednak sprawdzenie propolisu przez użyciem. W tym celu, należy wetrzeć jego niewielką ilość w zgięcie ręki, nieopodal stawu łokciowego. Metodą obserwacji, stwierdzimy, czy występuje u nas reakcja alergiczna.
Podsumowanie
Propolis i pyłek pszczeli, zyskują coraz większą popularność. Nie ma się czemu dziwić. Oferują nam szereg prozdrowotnych właściwości i są przy tym dość bezpiecznymi produktami. Pamiętajmy jednak o rozważnym korzystaniu z ich dobroci. Jeśli nie jesteśmy pewni co do ich zastosowania oraz potencjalnych skutków ubocznych, dobrym pomysłem będzie skonsultowanie tego z lekarzem.
Bibliografia
- Kędzia B. i wsp., Ocena przeciwzapalnego działania propolisu i pyłku kwiatowego, XXXII Naukowa Konferencja Pszczelarska, Puławy 1999, str. 34–35.
- Kędzia B., Skład chemiczny i adaptogenne działanie pszczelego pyłku kwiatowego, cz. I: Skład chemiczny, „Postępy Fitoterapii” 2008, nr 1, str. 47–58.
- Pascoal A., Rodrigues S., Teixeira A., Feás X., Estevinho L.M., Biological activities of commercial bee pollens: antimicrobial, antimutagenic, antioxidant and anti-inflammatory, „Food and Chemical Toxicology” 2014, nr 63, str. 233–239.
- Kędzia B., Hołderna-Kędzia E., Skład i właściwości biologiczne pyłku kwiatowego zbieranego przez pszczoły ze szczególnym uwzględnieniem możliwości zastosowania go w kosmetyce, „Post. Fitoter.” 2016, nr 17 (2), str. 130–138.
