SPIS TREŚCI
Świetlik łąkowy – garść informacji
Świetlik łąkowy – zawartość związków chemicznych
Świetlik łąkowy na schorzenia narządu wzroku
Inne zastosowania świetlika łąkowego
Czy świetlik łąkowy, może być potencjalnie dla nas szkodliwy?
Swoisty powrót do natury oraz dążenie do wykorzystywania większej ilości produktów pochodzenia naturalnego, obserwujemy również w przypadku ziół. Wiele z nich, choć stosowane od stuleci – straciły na popularności, na rzecz wszelkiej maści suplementów diety, jak i leków bez recepty. Niemiernie cieszy więc fakt, iż sytuacja ta z roku na rok, coraz bardziej się zmienia. Jedną z roślin, która zyskała drugie życie, jest właśnie świetlik łąkowy. Ta niewielka i niepozorna roślinka, może wspierać nasz organizm w walce z rozmaitymi schorzeniami, jak i im zapobiegać. Jakie właściwości posiada świetlik i w czym, może nam pomóc? Życzymy udanej lektury.
Świetlik łąkowy – garść informacji
Świetlik łąkowy, bywa także nazywany świetlikiem lekarskim, ptasim oczkiem czy złodziejem mlecznym. Należy do rodziny zarazowatych i wywodzi się z obszaru dzisiejszej Europy. W Polsce występuje on, na terenie całego kraju. Co ciekawe, jest on półpasożytem i bytuje na korzeniach innych roślin – czerpiąc z nich wodę oraz sole mineralne. To właśnie ta cecha sprawia, że jest bardzo trudny do uprawy, chociażby w przydomowym ogródku. Dorasta do około 30 centymetrów wysokości i preferuje wilgotną glebę. Z tego powodu, najczęściej spotkać go można na obrzeżach lasów, bagnach, podmokłych łąkach, ale również na terenach uprawnych. Jako roślina zielarska, znany jest od bardzo dawna. W Europie wykorzystywany był od stuleci, a pierwsze wzmianki o nim pochodzą z XIV wieku. Świetlik pierwotnie wykorzystywany był jako remedium na rozmaite choroby oczu, ale co ciekawe – znane, są również przypadki jego wykorzystania jako surowca do produkcji wina oraz piwa. Sam kwiat tej rośliny, przypomina swym wyglądem przekrwione oko. W związku z tym faktem, wielu badaczy twierdzi, że jest to odpowiedzią na to, dlaczego pierwotnie wykorzystywany był właśnie w leczeniu schorzeń narządu wzroku. Natomiast samo ziele świetlika pozyskuje się podczas pory suchej. Ścina się je poniżej rozgałęzionej łodygi, a następnie suszy. Prawidłowo pozyskane, nie powinno zawierać korzeni oraz bezlistnych łodyg i pędów. Co ciekawe, z około 3,5 kg ziela świeżego, pozyskuje się około 1 kg produktu końcowego.
Świetlik łąkowy – zawartość związków chemicznych
Jako surowiec zielarski, wykorzystuje się praktycznie tylko i wyłącznie – ziele świetlika lekarskiego. To właśnie w nim bowiem, znajdziemy najwięcej rozmaitych substancji odżywczych oraz aktywnych. Zawierają sporo glikozydów irydoidowych w tym: akubinę, eufrozyd, irorozyd i katalpol. Wykazują one właściwości przeciwzapalne, jak i ściągające. Ziele świetlika zawiera, także rozmaite garbniki, ale również flawonoidy, sterole roślinne oraz kwasy fenolowe. Znajdziemy w nim, także olejki eteryczne, żywice i kumarynę. Co ciekawe, ziele świetlika może stać się dobrym źródłem niektórych soli mineralnych, w tym: magnezu, manganu i miedzi. Warto także dodać, że wiele informacji na temat tej rośliny pochodzi z podań medycyny ludowej.
Świetlik łąkowy na schorzenia narządu wzroku
Świetlik łąkowy mimo szerokiego spektrum działania, najbardziej znany jest z pozytywnego wpływu na nasz narząd wzroku. Wszakże pierwotnie wykorzystywany był właśnie we wspomaganiu leczeniu schorzeń tego narządu. Ziele świetlika, może nam pomóc w walce z zapaleniem spojówek, podrażnieniu oczu czy powiek. Z jego działania będą z pewnością zadowolone, także osoby pracujące lub spędzające dużo czasu przed ekranem komputera. Wszakże, może również zredukować zmęczenie oczu oraz wywołane tym – podrażnienie spojówek. Dodatkowo, ziele świetlika wchodzi w skład wielu kropli do oczu, a to z uwagi na fakt, iż może chronić je przed szkodliwym promieniowaniem UV. Polecany jest także, alergikom, gdyż może nie tylko zredukować łzawienie czy pieczenie oczu, ale również samo nasilenie reakcji alergicznej. Warto również wspomnieć o jego właściwościach rozjaśniających oraz uszczelniających naczynia krwionośne – przez co jest także częstym składnikiem rozmaitych kremów pod oczy. Co ciekawe prowadzone, są badania mające na celu sprawdzianie wpływu ziela świetlika, na leczenie jaskry i zaćmy. Pierwsze badania sugerują, że preparaty na jego bazie mogą być nawet bardziej skuteczne, niż krople sterydowe. Może, być to nie lada przełom, zwłaszcza dla pacjentów po operacjach laserowych oczu.
Inne zastosowania świetlika łąkowego
Mimo, iż docelowym narządem działania świetlika, są nasze oczy, może on również wpływać na funkcjonowanie innych narządów. Doskonale sprawdzi się jako swoiste wsparcie w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych. Z pewnością pomoże złagodzić chrypkę, przewlekłe napady kaszlu, ale także podrażnienia gardła i krtani. Warto dodać, że wszelkiej maści napary z tego ziela, mogą pomóc nam w walce z problemami trawiennymi. Świetlik, wszakże wspomaga wydzielanie soku żołądkowego oraz żółci. Dzięki czemu, może znacznie zwiększyć strawność wielu pokarmów, a tym samym również przyswajalność substancji odżywczych. Preparaty z tej rośliny, znajdują także zastosowanie w kosmetologii. Wykorzystywany jest jako istotny składnik chociażby toników do twarzy. Dzięki właściwościom ściągającym, przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym oraz przeciwalergicznym, doskonale poprawią kondycję naszej skóry. Odświeży ją, ale także będzie pomocny w przypadku wystąpienia trądziku, krostek lub zapaleń. Świetlik, z uwagi na właściwość uszczelniającą naczynia krwionośne, może ograniczyć chociażby intensywność krwawień z nosa. Warto, także dodać, że może być pomocny również w redukowaniu bólów głowy, uszu czy gardła.
Czy świetlik łąkowy, może być potencjalnie dla nas szkodliwy?
Świetlik łąkowy niewątpliwie należy do grupy roślin bardzo bezpiecznych. Świadczyć o tym może fakt, iż nawet w przypadku przedawkowania praktycznie nie występują żadne efekty uboczne jego stosowania. Dotyczy to zarówno stosowania zewnętrznego, jak i wewnętrznego. Nie mniej jednak znane, są przypadki wystąpienia takowych u osób szczególnie wrażliwych. W efekcie czego może dojść do opuchlizny powiek, pieczenia skóry, zaburzeń widzenia oraz wystąpienia nadwrażliwości na światło. W skrajnych przypadkach, może wywołać również reakcję alergiczną objawiającą się łzawieniem, kichaniem i bólami głowy. Stosując ziele świetlika po raz pierwszy, należy bacznie obserwować reakcje naszego organizmu i przy wystąpieniu niepokojących objawów – zaprzestać jego stosowania.
Podsumowanie
Świetlik łąkowy, to roślina do prawdy niezwykła. Ze świecą szukać drugiej, mającej tak ogromny wpływ na funkcje naszego narządu wzroku. Mimo, iż praktycznie większość jej zastosowań skupia się wokół oka i skóry, nie zapominajmy, że może nam pomóc również w innych schorzeniach. Szczególnie wartym odnotowania, jest jej wypływ na trawienie oraz właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Świetlik jest rośliną bardzo bezpieczną, jednak pamiętajmy, aby stosować, ją z głową i w razie wystąpienia jakichkolwiek objawów niepożądanych -zrezygnować z jej zażywania.
Bibliografia
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- P. Znajdek-Awiżeń, E. Studzińska-Sroka, W. Bylka, Ziele świetlika – działanie i zastosowanie lecznicze, stan badań, Borgis – Postępy Fitoterapii 4/2013,
- “Committee on herbal medicinal products. Assessment report on Euphrasia officinalis L.and Euphrasia rostkoviana Hayne, herba”; European Medicines Agency, 2010;
- Daniela Gruľová1, RNDr., PhD., Vincenzo De Feo2, Prof., PhD, ; “EUPHRASIA ROSTKOVIANA HAYNE – ACTIVE COMPONENTS AND BIOLOGICAL ACTIVITY FOR THE TREATMENT OF EYE DISORDERS”; data dostępu: 2018-11-20