Strona głównaProdukty i przepisyAshwagandha (Żeń-szeń Indyjski, witania ospała) - zastosowanie i właściwości

Ashwagandha (Żeń-szeń Indyjski, witania ospała) – zastosowanie i właściwości

SPIS TREŚCI

Ashwagandha jest jedną z roślin szeroko wykorzystywanych w Ajurwendzie. Uściślając, jest to tradycyjny system medycyny indyjskiej w dużej mierze oparty o produkty pochodzenia naturalnego. Obie te nazwy mogą brzmieć nieco egzotycznie i w istocie tak jest. Nie przeszkodzi nam to jednak w wykorzystaniu jej doprawdy niezwykłych właściwości. Zastosowanie znalazła głównie w medycynie alternatywnej i nie należy mylić jej z lekiem. Mimo wszystko dzięki sporej zawartości substancji aktywnych, może stać się remedium na wiele dolegliwości.

Ashwagandha – garść informacji

Ashwagandha jest także zwana żeń-szeniem indyjskim lub witanią ospałą. Należy do rodziny psiankowatych. Jej pierwotnymi siedliskiem była Afryka, jednak obecnie występuje także w Azji, Indiach, czy w południowej Europie. Największą popularność zdobyła w Indiach jako istotna składowa Ajurwendy. Mimo, że była znana tam od tysięcy lat i szeroko wykorzystywana do leczenia rozmaitych schorzeń, to jej działanie bardzo długo było kwestionowane. Niemniej jednak obecnie zyskała drugie życie, a to za sprawą bycia swoiście skrojoną na miarę potrzeb ówczesnego społeczeństwa. Wszechobecny pośpiech, stres i siedzący tryb życia, stworzyły swoiste miejsce właśnie dla ashwagandhy. Witania ospała to rodzaj wiecznie zielonego krzewu, a do użytku komercyjnego trafiają głównie jej owoce oraz korzeń, który to najczęściej możemy spotkać w formie sproszkowanej.

Ashwagandha na umysł i witalność

Jak wcześniej wspomnieliśmy, witania ospała świetnie wpasowała się w problemy dzisiejszego świata. Nawiązując do Ajurwendy, roślina ta znakomicie sprawdzi się jako środek poprawiający pracę mózgu i zwiększający siły witalne. W tym przypadku jej działanie jest podobne do klasycznego, żeń-szenia i między innymi z tego wynika jej inna nazwa – żen-szeń indyjski. Poprawia pamięć i usprawnia pracę mózgu. Dodatkowo pozytywnie wpływa na kondycje fizyczna, ale również tą psychiczną. Doskonale sprawdzi się także w walce z chronicznym zmęczeniem, stresem i osłabieniem organizmu po przebytej chorobie. Te jak i działanie pobudzające zawdzięcza substancjom występującym w jej korzeniu. Mowa o  glikowitanolidach. Podobnie sytuacja się ma, jeżeli chodzi o zwiększanie odporności. Ashwagandha została poddana licznym badaniom pod kątem wspierania naturalnej odporności organizmu. Wyniki były zaskakujące. Okazało się bowiem, że substancje w niej zawarte pozytywnie wpłynęły na aktywność głównej grupy komórek układu odpornościowego. Komórki określane mianem natural killer, czyli naturalni zabójcy są odpowiedzialne za niszczenie rozmaitych drobnoustrojów, ale również wirusów. Oznacza to, że witania ospała świetnie sprawdzi się jako swoisty booster odporności, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Warto także zaznaczyć, że żeń-szeń indyjski sprawdzi się także jako środek na niepłodność u mężczyzn. Co prawda nie jest lekiem samym w sobie, ale jako wspomaganie terapii – sprawdzi się doskonale. Z przeprowadzonych w Indiach badań wynika, że zwiększa ona ilość i ruchliwość plemników w nasieniu.

żeń szeń indyjski a pamięć i koncetracja

Ashwagandha na układ pokarmowy

Ashwagandha cechuje się bardzo ciekawą właściwością. Mianowicie jest w stanie ochronić naszą wątrobę przed uszkodzeniami ze strony toksycznych związków chemicznych. Na dodatek jest szczególnie polecana dla osób mających na co dzień styczność z metalami ciężkimi. Jej działanie jest na tym polu podobne do sylimaryny, która to także zapewnia wątrobie odpowiednią ochronę. Warto także wspomnieć o tym, że przewlekły stres jest w stanie walnie przyczynić się do powstania wrzodów żołądka. Dzięki swoim właściwościom na tym polu, witania ospała jest w stanie nas przed nimi ustrzec. Natomiast właściwości przeciwzapalne tej rośliny sprawdzą się w przypadku wystąpienia nieswoistego zapalenia jelit.

Żeń-szeń Indyjski – wpływ na choroby układu nerwowego

Jeżeli chodzi o wpływ ashwagandhy na układ nerwowy, jest tego całkiem sporo. Na początku warto wspomnieć o jej zastosowaniu w leczeniu depresji. Substancje zawarte w korzeniu tej rośliny, wykazują działanie zbliżone imipraminy. Jest to popularny lek, wykorzystywany właśnie w leczeniu depresji. Oznacza to, że witania może stanowić bardzo skuteczne uzupełnienie takiej terapii. Pozytywne informacje dla chorych na schizofrenię, płyną z Indii. Tamtejsi naukowcy zapewniają o skuteczności ashwagandhy w walce z zespołem metabolicznym, który bardzo często towarzyszy temu schorzeniu. Wynika on nie z samej choroby, lecz ze stosowania leków przeciwpsychotycznych. Oprócz tego sprawdzi się we wspomaganiu leczenia choroby afektywnej dwubiegunowej, ale także nerwicy lub stanów lękowych. Pozwoli też na łatwiejsze zasypianie, co ma niebagatelne znaczenie dla pacjentów cierpiących na bezsenność. Dodajmy, że ostatni czasy niemały szum wywołały wyniki badań nad wpływem ashwagandhy w leczeniu choroby Alzheimera. W takim przypadku w mózgu tworzą się specyficzne włóka białkowe, które to warunkują ową chorobę. W badaniach przeprowadzonych na szczurach wykazano, że u zwierząt przyjmujących wyciąg z witani, znacznie zmniejszyła się ilość jak i szybkość tworzenia się tych białek. Być może w przyszłości preparaty z tej rośliny będą wykorzystywane w celu spowolnienie postępowania wielu chorób neurodegeneracyjnych.

suplement ashwagandha

Ashwagandha – czy pomoże na choroby nowotworowe?

Witania ospała, a właściwie substancje zawarte w jej liściach, mogą być pomocne w terapii wielu chorób nowotworowych. Witanolidy, które znajdują się właśnie w liściach mogą przyczyniać się do zahamowania wzrostu nowotworów. Mowa konkretniej o raku piersi, trzustki, jelita grubego, ale także płuc. Co ciekawe to wszystko bez negatywnego wpływu na zdrowe komórki. Warto również wspomnieć o bardzo pożądanej właściwości, szczególnie istotnej dla pacjentów poddawanych chemioterapii. W wyniku tego inwazyjnego procesu znaczenie spada ilość białych krwinek we krwi. Ashwagandha natomiast, może pomóc im uchronić się przed neuropenią. Co więcej może skutecznie łagodzić przewlekłe zmęczenie wywołane chemioterapia właśnie, ale też polepszać samą jakość życia.

Inne zastosowania witani ospałej

Szeroko zakrojone badania nad ashwagandhą wykazały jej potencjalne zastosowanie w leczeniu chorób stawów. To wszystko za sprawą właściwości przeciwzapalnych i neuroprotekcyjnych. Może więc chronić chrząstki przed uszkodzeniami, co ma szczególne znaczenie właśnie w tym schorzeniu. Dodatkowo odznacza się także działaniem polegającym na obniżaniu poziomu cukru we krwi. Zmniejsza także ilość hemoglobiny glinowanej, a to za sprawą uwrażliwieniu tkanek na działanie insuliny. Dzięki czemu zdecydowanie odciąża trzustkę i pomaga ustabilizować cukier.

Ashwagandha – dawkowanie i przeciwwskazania do stosowania 

Ashwagandhę można stosować w wielu rozmaitych formach. W przypadku przyjmowanie jej w formie kropli, kapsułek bądź innych roztworów warto stosować się do zaleceń producenta, umieszczonych na opakowaniu. Natomiast w przypadku korzystania z całego bądź sproszkowanego korzenia nie powinno się przekraczać dawki 3 g na dzień. Odpowiada to około 10 mg witanolidów. W przypadku wyciągów z liści ashwagandhy wygląda to nieco inaczej. Bowiem dzienna dawka oscyluje od 200 mg do 800 mg ekstraktu. Warto również zwrócić uwagę na procentową zawartość witanolidów, gdyż wahania mogą być spore. Jeżeli chodzi o przeciwwskazania do stosowania tej rośliny jest ich kilka. Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny zrezygnować ze stosowania preparatów zawierających witanię ospałą. Tak samo powinny postąpić osoby zażywające leki na uspokojenie, nasenne, przeciwpadaczkowe oraz wszelkiej maści środki na znieczulenie. Natomiast jeżeli chodzi o spożywanie alkoholu podczas suplementacji ashwagandhy, nie wykazano do tej pory szczególnych interakcji. Jednak istnieje potencjalne ryzyko zmniejszania lub zwiększania podatności na alkohol przez tą roślinę. Dlatego ze względów bezpieczeństwa lepiej unikać takiego połączenia. Warto także zwrócić uwagę, aby nie przekraczać zalecanych dawek, bowiem mogą pojawić się skutki uboczne. Udokumentowano nawet przypadki wystąpienia nadczynności tarczycy oraz bolesne pieczenie, jak i swędzenie skóry. Dlatego warto podchodzić do jej stosowania rozsądnie.

Podsumowanie

Ashwagandha to doprawdy produkt o działaniu kompleksowym. Nie bez powodu zainteresowali się nim indyjscy piewcy ajurwendy. Pamiętajmy o tym, że nie ma róży bez kolców i to popularne stwierdzenie znajduje zastosowanie także tu. Witania ospała może nieść ze sobą zarówno wiele korzyści, ale i potencjalnych zagrożeń. Jednak mogą one wystąpić tylko w przypadku braku stosowania się do podstawowych zaleceń.

Bibliografia

  1. Withania somnifera (L.) Dunal”. Tropicos. Missouri Botanical Garden. Retrieved 25 Feb 2012.
  2. Kędziela B.,Przegląd czasopism zagranicznych. Nowości bibliograficzne, „Postępy Fitoterapii” 2013, nr 3
  3. Obidoska G., Sadowska A., Rośliny o działaniu adaptogennym, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
  4. „Ashwagandha”. MedlinePlus, US National Library of Medicine. 28 August 2020. Retrieved 21 September 2020.
  5. Effects of Withania somnifera in patients of schizophrenia: a randomized, double blind, placebo controlled pilot trial
Mgr Emil Zielinski Dietetyk Kliniczny
Dyplomowany dietetyk (licencjat UM w Lublinie oraz magistrant UM w Lublinie). Miłośnik sportu, głównie kalisteniki jak i piłki nożnej. Uwielbiam odkrywać nowe smaki w kuchni gotując samemu lub udając się do restauracji. Wierzy, że codzienne spożywanie posiłków może być nie lada przygodą, a dieta sama w sobie nie musi być nudna i wymagać od nas wielu wyrzeczeń. Wyznaję zasadę, że wszystko jest dla ludzi ale z odpowiednio do tego dostosowanym umiarem.
spot_imgspot_img

2 KOMENTARZE

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

spot_img
Polecane artykuły
spot_img

Ostatnie artykuły

spot_img