Jaki jest sekret długowieczności Japończyków?

Na świecie jest kilka rejonów, w których przeciętna długość życia mieszkańców znacznie przekracza standardy. Odsetek stulatków w tych miejscach jest kilkukrotnie wyższy niż w innych obszarach świata. Jednym z takich miejsc jest Japonia, a konkretniej Okinawa – nazywana wyspą stulatków. Naukowcy od wielu lat zastanawiają się, co może mieć wpływ na taką długość życia jej mieszkańców. Nie oznacza to oczywiście, że takie osoby nie mogą pochodzić z innych rejonów, jednak to miejsce to istny ewenement, na skalę światową. Po dłuższym przyjrzeniu się sprawie, wysnuto wiele ciekawych konkluzji.

Podejście do życia Japończyków

Najbardziej fascynujący w kwestiach długowieczności są Japończycy – w Japonii żyje aż 10 proc. światowej populacji stulatków. Styl życia, jak i jego filozofia wśród mieszkańców tego kraju jest bardzo specyficzna i znacznie odbiega od Europy. Filozofia ta nosi nazwę Ikigai. Słowo to tłumaczy się jako przyjemność i istotę życia. Japońskie iki to czasownik „żyć”, natomiast gai oznacza dosłownie „powód”. Filozofia ikigai opisywana jest jako system motywacji, który sprawia, że każdego dnia chce nam się – po prostu – wstawać z łóżka. Każdy z nich ma swój powód. Dla jednych jest to pójście do pracy, ujrzenie słońca, poranna kawa lub herbata. Idea ta dominuje życie większości Japończyków, dodatkowo starają się pozostać w harmonii z naturą. Ikigai skupia się na przyjemności płynącej z aktywności i ciągłym rozwijaniu swoich umiejętności. Praca rozumiana w ten sposób nie jest już obowiązkiem; staje się dobrem i wartością samą w sobie. Wartością, która sprawia, że doceniamy tu i teraz, koncertujemy się na chwili obecnej i cieszymy się z każdego dnia. Może wydawać się to wiekopomne i szalenie trudne do zrealizowanie. Jednak stało się, to ideą całego narodu. Ciągłe dążenie, do rozwoju oraz samodoskonalenie jest bardzo ważne, zwłaszcza do zachowania jasności umysłu na długie lata.

Co spożywają Japończycy?

Kuchnia japońska, nie bez powodu nosi miano najzdrowszej na świecie. Jej podstawą są świeże warzywa i owoce. W wielu daniach znajdziemy ryż, świeże surowe ryby oraz sos sojowy. Często do potraw dodają tofu. Jest to rodzaj sera przygotowanego z białek soi. Japończycy spożywają, bardzo mało mięsa. Jeśli już jest to najczęściej wołowina. Dodatkowo, statystycznie spożywają o 20% mniej kcal niż przeciętny mieszkaniec starego kontynentu. Wbrew pozorom, tradycyjne sushi nie jest aż tak często spożywane.

Dieta Japończyków – filozofia

Podobnie jak filozofię życia, stosują także filozofię odżywiania. Jedną z zasad tradycyjnej kuchni japońskiej jest podawanie poszczególnych elementów posiłku w osobnych naczyniach, a także samodzielne nakładanie porcji na talerz. Kolejnym ze zwyczajów jest używanie pałeczek zamiast sztućców. Nie bez powodu, jakość składników goszczących na stołach Japończyków, jest najwyższej jakości. Dieta Japończyków uwarunkowana jest w dużym stopniu usytuowaniem geograficznym. Państwo należy do krajów wyspiarskich i w 70 proc. pokryte jest górami. Na przestrzeni lat rozwinęło się tam rybołówstwo i zbieractwo. Jest to sytuacja, bardzo zbliżona do krajów położonych nad morzem Śródziemnym. Z tego powodu diety te, są do siebie zbliżone. Kuchnia japońska cechuje, się minimalnym udziałem człowieka w przygotowywaniu posiłków. Dania sporządzane są, w taki sposób, aby składniki nie były poddawane nadmiernej obróbce termicznej. Oczywiście znajdziemy od tego wyjątki. Japońska zupa Ramen, czyli rodzaj japońskiego rosołu z dodatkami, czy rozmaite smażone pierożki. Mimo wszystko większość potraw spożywanych jest w formie surowej lub lekko przetworzonej. Dużą wagę przykładają także do estetyki podania potraw. Dieta japońska jadłospis opiera o świeże składniki, ważna jest także ich sezonowość. Warto podkreślić fakt, że porcje posiłków są względnie małe.

Podstawą typowego Japońskiego dania, jest oczywiście ryż. To główne źródło węglowodanów w codziennej diecie. Japończycy przywiązują do niego dużą wagę. Do samego sposobu przygotowania, podania, ale i samego spożycia. Warto wspomnieć w tym miejscu o cukrze. U nas niezwykle popularny biały cukier oraz słodziki, w Japonii praktycznie nie występują. Spożywają duże ilości świeżych surowych warzyw, ale także tych fermentowanych. Przykładem może być kimchi i miso. Dominują owoce morza i ryby, takie jak kalmary, krewetki, łosoś i tuńczyk. Potrawy przyprawiają kurkumą, octem ryżowym, sosem sojowym, kurkumą i słynnym zielonym chrzanem- wasabi.

Zdrowa żywność Sprawdź

Herbata zielona Gunpowder 100g EKO Destination Kup

Magnez Cytrynian Magnezu 450mg + Witamina B6 250 tabletek MyVita Kup

Suplementy diety Sprawdź

Podejście Japończyków do aktywności fizycznej

W kraju kwitnącej wiśni widok ludzi ćwiczących na ulicy, chodnikach czy parkach nie jest niczym niezwykłym. Panuje tam kult aktywności fizycznej i, na tle ile to możliwe, dążenie do pozostania w ruchu. Jest to ściśle związane z ich długowiecznością. Nawet osoby w zaawansowanym, jak na nasze standardy wieku, starają się pozostawać aktywne. Prowadzą one przydomowe ogródki, dużo spacerują i pozostają w tych aktywnościach praktycznie do śmierci. To właśnie jest klucz do ich sukcesu. Dodatkowa bardzo popularna jest tu medytacja i joga. Od najmłodszych lat dzieci w szkołach uczone są porządku i sprzątania po sobie. Niczym dziwnym jest widok dzieci sprzątających swoje szkoły. Bardzo popularne są grupowe ćwiczenia. Rajio taiso to japońska forma gimnastyki znanej od ponad 100 lat. Skrojona idealnie dla ludzi zapracowanych staje się powoli popularna także w innych krajach. Japończycy twierdzą, że trzy do 15 minut codziennej gimnastyki wykonywanej do łagodnej muzyki pozwala im zachować zdrowie, równowagę psychiczną i dobre samopoczucie.

Szacunek do ciała wśród Japończyków

W Japonii odsetek osób otyłych jest najniższy na świecie. Spory udział, co oczywiste, ma w tym dieta oraz aktywność fizyczna. Otyłość to nie jest kwestia wyglądu, ale zdrowia i wyłącznie w tej kategorii powinniśmy traktować to schorzenie. Japończycy podchodzą do tego w myśl zasady – w zdrowym ciele zdrowy duch. Czego możemy nauczyć się od Japończyków? Zdecydowanie holistycznego podejścia do własnego ciała. Sprowadzanie troski o ciało wyłącznie do podstawowej pielęgnacji to nieodpowiedzialność w stosunku do własnego organizmu, a skutki niewłaściwego trybu życia mogą być tragiczne. Dlaczego warto uczyć się od Japonii? Bo jeśli czerpać inspirację, to tylko od najlepszych. Mają oni bardzo wysoką świadomość społeczną, ale także wiedza o zdrowym stylu życia jest tam powszechna.

Dlaczego Japończycy, o wiele rzadziej chorują?

Zostało już naukowo dowiedzione, że mieszkańcy kraju kwitnącej wiśni o wiele rzadziej chorują. Widoczne jest to zwłaszcza w przypadku chorób cywilizacyjnych. Należą do nich cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe, nowotwory oraz otyłość. Zapadalność na choroby układu nerwowego także jest bardzo niska. Mimo zaawansowanego wieku nie chorują na chorobę Alzheimera, demencję, chorobę Parkinsona czy stwardnienie rozsiane. W ich organizmach wykryto ponadprzeciętnie niski poziom wolnych rodników. Ma to związek z dużą ilością antyoksydantów w ich diecie oraz aktywnym stylem życia. To właśnie wolne rodniki, odpowiadają za starzenie się organizmu i zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia rozmaitych chorób.

Co ciekawe, bardzo ważne dla naszego zdrowia jest tworzenie silnych więzi społecznych. Na Okinawie panuje tradycja tworzenia silnych więzi w lokalnych społecznościach. Moai to nieformalna grupa ludzi, którzy pomagają sobie, a łączy ich wspólny interes. Dla wielu osób służenie społeczności staje się jednym z ich ikigai. Dla mieszkańców całej Japonii niezwykle istotne są spotkania towarzyskie i utrzymywanie wieloletnich przyjaźni. Kwintesencją tego mogą być liczne spotkania biznesowe, ale i nie tylko. Bardzo częstym widokiem jest wspólne biesiadowanie pracowników firm i przełożonych poza godzinami pracy.

Podsumowanie

Japonia to mały wyspiarski kraj, a styl życia jego mieszkańców powinien być wzorem dla mniejszych i większych społeczności. Ich podejście do życia jest doprawdy fascynujące. Warto wdrożyć te zalecenia w życie, by dożyć sędziwego wieku… w dobrym zdrowiu i – co najważniejsze – w dobrej kondycji. Należy jednak pamiętać, że ważna jest nie tylko aktywność fizyczna i zdrowa dieta, ale również styl życia. Nie od razu Rzym zbudowano. Diametralna zmiana, trybu życia może być trudna i pełna wyrzeczeń. Dlatego warto wprowadzać Japońskie zasady małymi krokami.

Bibliografia

1. „Slow jogging. Japońska droga do witalności” Maciej Kozakiewicz, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2019
2. Garcia H., Miralles F.: Ikigai. Japoński sekret długiego i szczęśliwego życia. Warszawa: Wyd. Muza; 2017.
3. Żywność i aktywność fizyczna osób w wieku starszym w zdrowiu i chorobie. Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym. Warszawa: IŻŻ; 26-27 stycznia 2018.
4. Niebieskie strefy: 9 lekcji długowieczności od ludzi żyjących najdłużej”, Dan Buettner, Wydawnictwo Galatyka, 2014

RYŻ JAŚMINOWY BIAŁY BIO 500 g – BIO PLANET Sprawdź

Sos sojowy Tamari Single BIO 150 ml Clearspring Kup

SEREK TOFU NATURALNY BIO 300 g – SOLIDA FOOD Kup

ALGI MORSKIE SUSZONE – WAKAME BIO 25 g – PORTO MUINOS Sprawdź