.png){kind=small}
- Co to jest tempeh i jak powstaje?
- Jakie właściwości ma tempeh?
- Wykorzystanie tempeh w kuchni
- Czym różni się tempeh od soi?
- Tempeh – przeciwwskazania do spożywania
O tofu – delikatnym twarogu produkowanym z mleka sojowego słyszał już każdy. Ten pochodzący z Chin produkt spożywczy na stałe zagościł w naszej kuchni, a w szczególności pokochali go wegetarianie i weganie, gdyż jest ono doskonałym źródłem białka w diecie bezmięsnej. Choć i zwolennicy mięsa potrafią docenić tofu. Natomiast tempeh, który również wytwarza się z soi, jest nam póki co mniej znany. Sprawdźmy więc, czym jest, a także czym różni się tempeh od tofu.
Co to jest tempeh i jak powstaje?
Tempeh to wytwarzany w procesie fermentacji z nasion soi tradycyjny indonezyjski produkt spożywczy. Do jego przygotowania wykorzystuje się całe ziarna soi, namoczone i obłuszczone, które poddaje się częściowemu gotowaniu. Proces fermentacji zachodzi dzięki użyciu grzyba Rhizopus oligosporus i trwa od 24 do 36 godzin. Powstały na drodze fermentacji produkt ma twardą konsystencję, zdecydowany, orzechowy aromat. Całość tworzy zwarta struktura, z widocznymi ziarnami soi.
Jakie właściwości ma tempeh?
Podstawowym składnikiem tego produktu jest sfermentowana soja. Tempeh jest łatwostrawny, a zawarte w nich składniki odżywcze są dobrze przyswajalne przez nasz organizm. Ten pochodzący z Jawy przysmak zawiera duże pokłady wartościowych składników odżywczych, a ze względu na wysoką zawartość żelaza i białka, stanowi świetny zamiennik mięsa w diecie wegetariańskiej. Zawarte w tempehu żelazo bierze udział w tworzeniu niezbędnych składników krwi, czyli erytrocytów i leukocytów, odpowiada za utrzymanie odpowiedniego metabolizmu, a także transportuje tlen i jest niezwykle ważnym składnikiem hemoglobiny. Tempeh to także cenne źródło całkiem sporej ilości magnezu. Magnez zapobiega nieprzyjemnym skurczom mięśni i powstawaniu kamieni żółciowych. Ma też wpływ na prawidłową pracę układu immunologicznego, reguluje temperaturę ciała, usprawnia pracę jelit i pomaga zmniejszyć napięcie przedmiesiączkowe. Ten powstający ze sfermentowanej soi produkt stanowi bardzo cenne źródło witaminy B12, która pomaga dojrzewać naszym krwinkom czerwonym, a także ma wpływ na prawidłowe funkcjonowanie mózgu, usuwa homocysteinę , czyli związek, który może przyczynić się do rozwoju chorób układu krążeniowego. Niedobory witaminy B12 mogą być także przyczyną znacznego spadku energii. Podsumowując, tempeh jest źródłem:
- białka,
- potasu,
- sodu,
- wapnia,
- fosforu,
- żelaza,
- magnezu,
- cynku,
- miedzi,
- witamin: B1, B2, B6, B12,
- niacyny,
- folianów.
Wykorzystanie tempeh w kuchni
Włączając tempeh do codziennej diety, zadbamy o lepszą kondycję naszych kości, zębów, paznokci i włosów, wspomożemy produkcję czerwonych krwinek, funkcjonowanie serca i układu krążeniowego i uzupełnimy niedobory żelaza i białka, szczególnie jeśli z różnych względów stosujemy dietę bezmięsną i ubogą w produkty pochodzenia zwierzęcego. Jak zatem wykorzystać ten przysmak w kuchni? Z czym jeść i jak przygotować potrawy z dodatkiem tempehu?
Ten pochodzący z Indonezji przysmak możemy również jeść bez wcześniejszego przyrządzania, dodając go do kanapek i sałatek. Z wykorzystaniem tempeh, możemy przygotować smaczny, szybki, sycący i zdrowy obiad lub kolację. Produkt ten powinniśmy traktować jako zamiennik mięsa, który dostarczy nam cennego żelaza i białka. Możemy podać go zarówno z produktami zbożowymi – kaszą, ryżem czy chlebem, jak i z mnóstwem pysznych warzyw. Otrzymamy wówczas pełnowartościowy posiłek. Tempeh powinniśmy przechowywać w lodówce (można go również mrozić). Nadaje się do gotowania, duszenia, smażenia, pieczenia, grillowania i marynowania. W trakcie smażenia możemy dodać do niego ulubione, aromatyczne przyprawy i zioła. Podczas obróbki termicznej tempeh nie wysycha, nie twardnieje, nie roztapia się ani nie kruszy. Zmielony, przyprawiony i podsmażony na patelni z cebulą, może stanowić farsz do wytrawnych naleśników, pierożków, sajgonek, a nawet zamiennik mięsa spaghetti bolognese. Tempeh można dodać również do musaki lub gołąbków zamiast mięsa.
Czym różni się tempeh od soi?
Ponieważ zarówno tofu, jak i tempeh powstają z ziaren soi, możemy zastanawiać się, jaka w takim razie jest między nimi różnica. Obydwa produkty są dobrym źródłem białka jednak różnią się ze względu na sposób produkcji, niektóre wartości odżywcze i konsystencję. Tempeh powstaje w wyniku fermentacji uprzednio namoczonych i obgotowanych ziaren soi. Natomiast tofu nie jest fermentowanym produktem. Jest dużo bardziej miękkie, podczas gdy tempeh jest zdecydowanie bardziej twardy i zwarty. Różnice zauważalne są również w smaku – tofu jest delikatne (w zasadzie tofu nie ma żadnego smaku, nabiera go po dodaniu ziół i przypraw), tempeh ma smak odrobinę orzechowy i zdecydowany – zwłaszcza w wersji wędzonej lub smażonej, dlatego też tofu możemy stosować w przepisach na desery – np. przygotowując sernik z tofu, a tempeh jest raczej produktem wytrawnym. Tofu i tempeh zawierają żelazo i wapń, przy czym tempeh jest lepszym źródłem żelaza, natomiast tofu jest lepszym źródłem wapnia. W porównaniu do tofu tempeh jest również łatwiej strawny.
Tempeh – przeciwwskazania do spożywania
Choć tempeh jest bardzo odżywczym produktem, to istnieje przeciwwskazanie do jego spożywania w przypadku występowania alergii na soję. Szacuje się, że w Europie około 0,3% nie toleruje tej rośliny. Jej spożycie może wówczas powodować dolegliwości od łagodnych do ciężkich reakcji wielonarządowych. Najczęstszymi objawami są:
- ból brzucha,
- nudności,
- biegunka,
- zaczerwienienie i pieczenie skóry, ewentualnie pokrzywka,
- nieżyt nosa.
Tempeh to produkt o niepowtarzalnym smaku, ciekawej konsystencji i zawierający masę wartości odżywczych, które mają dobroczynny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu, dlatego, nawet jeśli nie jesteśmy wegetarianami lub weganami, warto przynajmniej od czasu do czasu sięgnąć po ten składnik podczas przygotowywania zdrowego i pełnowartościowego posiłku. Wysoka zawartość białka i bogactwo składników odżywczych sprawiają, że tempeh jest produktem wyjątkowym, który doskonale uzupełnia kuchnię wegetariańska w niezbędne składniki pokarmowe, ale też w smak i konsystencję zbliżoną do mięsa.
