.png){kind=small}
SPIS TREŚCI
- Wiesiołek dwuletni – podstawowe informacje
- Olej z nasion wiesiołka dwuletniego – substancje lecznicze
- Wiesiołek dwuletni, a choroby układu sercowo–naczyniowego
- Olej z wiesiołka na układ pokarmowy
- Olej z wiesiołka – korzyści dla stanu psychicznego
- Olej z wiesiołka – wpływ na skórę
- Wiesiołek dwuletni – wpływ na zdrowie kobiet
- Olej z wiesiołka – dawkowanie oraz przeciwwskazania
- Podsumowanie
Wiesiołek dwuletni jest dosyć popularną rośliną na naszych rodzimych polach oraz łąkach. Niech Was to jednak nie zwiedzie. Pomimo tej względnej popularności, posiada iście niezwykłe właściwości. Mowa oczywiście zarówno o tych leczniczych jak i miłych dla oka. Płatki wiesiołka bardzo dobrze odbijają światło księżycowe i mienią się pośród mroku. To właśnie temu nietypowemu zjawisku zawdzięcza miano nocnej świecy lub rośliny księżycowego ogrodu. Niechaj jednak ten urok nie przyćmi, tego co wiesiołek skrywa w środku, bowiem jego właściwości prozdrowotne, są także nietuzinkowe.
Wiesiołek dwuletni – podstawowe informacje
Wiesiołek dwuletni należy do rodziny wiesiołkowatych, obejmującej blisko 30 gatunków. Jak sama nazwa wskazuje, jest on rośliną dwuletnią, która kwitnie od czerwca do sierpnia. Co ciekawe, poszczególne gatunki są niezwykle trudne do rozróżnienia, a to z uwagi na fakt tworzenia się w ich obrębie licznych mieszańców. Natomiast pierwotnym siedliskiem wiesiołków, były tereny Ameryki Północnej. W XVII wieku trafił on do Europy, skąd zaczął szybko rozprzestrzeniać się na coraz większe połacie terenu. Obecnie występuje właściwie wszędzie, za wyjątkiem Antarktydy. Co ciekawe status wiesiołka dwuletniego w naszym kraju, w dalszym ciągu jest niesprecyzowany. Najbliżej mu jednak do kenofitu. Jest to gatunek roślin pochodzenia obcego, jednak dobrze zasymilowanego z ekosystemem i należącym właściwie do rodzimej flory. Dorasta do jednego metra wysokości, a jego najcenniejszą częścią, są niewątpliwie nasiona. To właśnie z nich tłoczy się popularny olej.
Olej z nasion wiesiołka dwuletniego – substancje lecznicze
Obecnie praktycznie jednym surowcem z wiesiołka, który jest wykorzystywany w lecznictwie, jest olej z jego nasion. Nic w tym dziwnego, gdyż same nasiona zawierają ogrom prozdrowotnych składników. Olej z nasion wiesiołka dwuletniego, zawiera przede wszystkim niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Mowa o gamma-linolenowym (GLA) oraz linolowym (LA). Kwasy te należą do rodziny omega-6 i mogą być przydatne we wspomaganiu leczenia rozmaitych schorzeń. Wymienić można chociażby choroby reumatyczne, złamania i inne uszkodzenia mechaniczne stawów lub więzadeł. Co więcej mają one pozytywny pływ na przemianę materii i mogą być pomocne w redukcji masy ciała. Poza NNKT w skład oleju z wiesiołka, wchodzi o wiele więcej kwasów tłuszczowych. Można wymienić chociażby kwas oleinowy, palmitynowy oraz stearynowy. To jednak nie koniec dobroci. Znajdziemy tam również pokaźne ilości fitosteroli roślinnych, polifenoli i trójglicerydów. Dodatkowo enzymy oraz wiele minerałów – cynk, fosfor, wapń, selen, potas czy mangan. Natomiast jeżeli chodzi o witaminy, to olej z wiesiołka jest dobrym źródłem witaminy E i F. Tak, istnieje witamina F! Nie jest może najpopularniejszą witaminą i słyszymy o niej bardzo rzadko. Nie mniej jednak ma szczególne znaczenie dla kondycji włosów, skóry i paznokci. To właśnie z tego powodu dodawana jest do wszelkiej maści kosmetyków. Warto zaznaczyć, że witamina F to tak naprawdę połączenie dwóch kwasów tłuszczowych. Są to kolejno, kwas alfa- linolenowy (ALA), oraz linolowy (LA). Poza olejem z wiesiołka, możemy ją znaleźć także w innych tłuszczach roślinnych, orzechach czy nasionach.
Wiesiołek dwuletni, a choroby układu sercowo – naczyniowego
Olej z wiesiołka, dzięki wysokiej zawartości NNKT, ale i trójglicerydów, może być remedium na choroby układu sercowo – naczyniowego. Może znacznie obniżać poziom cholesterolu LDL, ale też przyczyniać się do obniżenia ciśnienia tętniczego. Dodatkowo substancje aktywne w nim zawarte, zapobiegają nadmiernemu odkładaniu się tłuszczów w żyłach i tętnicach. Tym samym zmniejszają ryzyko pojawienia się miażdżycy w przyszłości. Podobne działanie wykazują znajdujące się w oleju – fitosterole roślinne. Mogą zmniejszać także wchłanianie cholesterolu LDL i działać przeciwzakrzepowo. Dzięki temu zmniejszają ryzyko zapadalności nie tylko na miażdżycę, ale także na chorobę wieńcową, zawał serca i udar mózgu.
Olej z wiesiołka na układ pokarmowy
Wiele ze składników zawartych w oleju z wiesiołka, wykazuje pozytywne działanie na nasz układ pokarmowy. Mogą usprawniać procesy trawienne, tym samym ułatwiając przyswajanie substancji odżywczych z pożywienia. Olej z wiesiołka może być także pomocny w łagodzeniu niektórych schorzeń układu pokarmowego. Mowa o stanach zapalnych jelit, biegunkach czy bólach brzucha. Ponadto wspomaga pracę wątroby i chroni ją przed nadmiernym otłuszczeniem. Natomiast kwas gamma-linolenowy doskonale sprawdza się w roli boostera metabolizmu. T,a jak i poprzednie właściwości – usprawniające procesy trawienne sprawiają, że olej z wiesiołka może być pomocny przy redukcji masy ciała. Co ciekawe, owy kwas posiada bardzo ciekawą właściwość. Mianowicie, aktywuje obecną w naszym organizmie brunatną tkankę tłuszczową, która to z kolei odpowiada za spalanie zbędnej żółtej tkanki tłuszczowej. Kobiety posiadają większe ilości brunatnej tkanki tłuszczowej, więc redukcja masy ciała jest u nich skuteczniejsza niż u mężczyzn.
Olej z wiesiołka – korzyści dla stanu psychicznego
Olej wiesiołkowy, może mieć istotny wpływ na nasze zdrowie psychiczne i nie tylko. Wykazano jego korzystny wpływ w łagodzeniu stanów depresyjnych, lękowych, głębokiego smutku czy osłabienia. Należy jednak pamiętać, że nie jest on lekiem samym w sobie, lecz bardziej uzupełnieniem farmakoterapii. Dodatkowo obecne w nim kwasy tłuszczowe wspomagają pracę mózgu, pamięć i koncentrację. Właśnie dzięki tej właściwości olej z tej rośliny jest polecany dla dzieci, seniorów, ale także osób uczących się i pracujących umysłowo. Może zmniejszać także nadpobudliwość u dzieci i łagodzić ewentualne objawy ADHD. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku bólów migrenowych. Może on łagodzić objawy samej migreny, ale również zredukować częstotliwość napadów. Wykorzystywany jest także w leczeniu schizofrenii, padaczki lekoopornej, stwardnienia rozsianego, czy choroby Raynauda.
Olej z wiesiołka – wpływ na skórę
Olej z wiesiołka znalazł zastosowanie jako składnik wielu kosmetyków. Nie stało się tak bez przyczyny. Wysoka zawartość kwasów tłuszczowych i witaminy E, są w stanie poprawić stan naszej skóry. Spowalniają procesy jej starzenia się oraz działają nawilżająco. Sam kwas gamma-linolenowy pomaga walczyć z przesuszającą się skórą, ale także z rozmaitymi podrażnieniami i stanami zapalnymi. Może też stymulować podziały komórkowe w skórze, ale również we włosach i paznokciach. Dzięki czemu przyśpiesza ich wzrost, zmniejsza łamliwość i wpływa na ogólny wygląd zewnętrzny. Wzmacnia także cebulki włosów, przez co zapobiega ich nadmiernym wypadaniu. Warto także wiedzieć, że olej z wiesiołka może być pomocny w walce z łuszczycą i egzemą.
Wiesiołek dwuletni – wpływ na zdrowie kobiet
Wiesiołek dwuletni, jak i sam olej z jego nasion może być pomocny w zachowaniu zdrowia Pań. Kwasy tłuszczowe w nim zawarte, pozwalają zachować prawidłową równowagę hormonalną. Dodatkowo, napewno przydadzą się w łagodzeniu bóli menstruacyjnych, wahań nastrojów czy redukcji poziomu prostaglandyn. Odpowiadają one bowiem za obfite krwawienia miesiączkowe. Co ciekawe, są pewne przesłanki jakoby olej z wiesiołka, był pomocny przy zajściu w ciążę. Składniki zawarte w oleju, mogą wpływać na zwiększenie produkcji śluzu podczas owulacji. Taki stan znacznie zwiększa szansę na zapłodnienie. Natomiast już w czasie ciąży, ma pozytywny wpływ na rozwój dziecka. Konkretniej chodzi o prawidłowe formowanie się młodego układu nerwowego, ale także zredukowanie skłonności do alergii, w przyszłości. Co ciekawe, podczas karmienia piersią i jednoczesnym suplementowaniu oleju z wiesiołka – mleko matki zawiera więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych. Przyda się także paniom w okresie menopauzy. Jest to spowodowane właściwościami oleju, polegającymi na redukcji stanów lękowych, uderzeń gorąca i bólów piersi.
Olej z wiesiołka – dawkowanie oraz przeciwwskazania
Olej z wiesiołka jest niezwykle zdrowy, jednak mimo to warto zachować umiar w jego stosowaniu. Co prawda do stosowania zewnętrznego, np. na włosy, takich ograniczeń nie ma. W przypadku kapsułek z olejem z wiesiołka, dzienna dawka oscyluje w graniach 2-6 tabletek. Co odpowiada około 170 – 230 mg kwasu gamma-linolenowego. Natomiast w przypadku samego oleju w postaci płynnej, dawka wynosi 6g GLA dziennie. Dlatego należy sprawdzać na opakowaniach, jaka jest zawartość owego kwasu. Natomiast jeżeli chodzi o przeciwwskazania, jest ich kilka. Oleju z wiesiołka nie powinny stosować dzieci do 12 roku życia, osoby mające problemy z krzepliwością krwi i pacjenci przygotowujący się do operacji. Warto wspomnieć, że kobiety w ciąży oraz karmiące, powinny mimo wszystko skonsultować stosowanie oleju z lekarzem. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku pacjentów zażywających na stałe leki na choroby układu sercowo-naczyniowego.
Podsumowanie
Wiesiołek dwuletni, a właściwie olej pozyskiwany z jego nasion, może być skutecznym remedium na multum rozmaitych dolegliwości. Pamiętajmy jednak, że nie jest on lekiem samym w sobie, a jedynie dodatkiem do terapii. Nie zmienia to faktu, że może być ogromnym wsparciem dla naszego organizmu. To naprawdę zaskakujące, że ta niepozorna roślina rosnąca w sąsiedztwie, skrywa tak wiele tajemnic. Pozytywnych tajemnic.
Bibliografia
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Ł. Łuczaj, Dzikie rośliny jadalne Polski. Przewodnik survivalowy, Chemigrafia, 2004.
- Z. Mirek, H. Piękoś-Mirkowa, A. Zając, M. Zając, Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski, Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002.
- Barbara Sudnik-Wójcikowska: Rośliny synantropijne. Warszawa: Multico, 2011. ISBN 978-83-7073-514-2. OCLC 948856513.
- Teresa Wielgosz: Wielka księga ziół polskich. Poznań: Publicat S.A., 2008. ISBN 978-83-245-9538-9.
