Sosy sojowe, shoyu, tamari, teriyaki

Rodzaje sosów sojowych

Istnieje ogromna ilość rodzajów tych orientalnych sosów, ale główny podział dotyczy czasu fermentacji. Ciemny sos sojowy podlega dłuższej fermentacji i jest gęstszy, natomiast jego jasna odmiana ma nieco rzadszą konsystencję i mniej intensywną barwę.

Japońskie sosy sojowe są jednymi z najbardziej popularnych i wyróżniają się jakością oraz tradycyjnymi recepturami. Dzieli się je na pięć głównych rodzajów, które są najczęściej wykorzystywane przy gotowaniu. Pierwszy z nich to koikuchi, który jest uniwersalny i nadaje się do wielu potraw dzięki równej proporcji soi oraz pszenicy. Usukuchi to jasny sos o bardzo krótkim czasie fermentacji, jednak najjaśniejszy jest shiro, zawierający w większości zboża więc powinny na niego uważać osoby będące na diecie bezglutenowej. Innym rodzajem jest saishikomi o gęstej konsystencji, ciemnobrązowej barwie i słodkim smaku. Tamari to kolejna japońska odmiana sosu sojowego, stworzona jedynie na bazie ziaren soi. Mimo to, koniecznie należy pamiętać, że dla osób z nietolerancją glutenu lub celiakią nada się ona tylko, jeżeli posiada certyfikat o bezglutenowości.

Na bazie sosu sojowego powstał równie popularny jak powyższe, sos teriyaki, do którego dodaje się imbiru i miodu. Dzięki takiemu połączeniu składników, zyskuje on słono-słodki smak z ostrą nutą. W Kraju Kwitnącej Wiśni przyprawia się nim głównie pieczone lub grillowane mięsa, a także ryby.

Wykorzystanie sosów sojowych w kuchni

W Japonii sos sojowy używany jest do bardzo wielu potraw, a szczególnie tych, których składnikiem jest ryż takich jak na przykład sushi. Ponadto jest on także często wykorzystywanym dodatkiem w kuchni chińskiej, koreańskiej, wietnamskiej i tajskiej.

W Europie cieszy się dużą popularnością ze względu na orientalność oraz fakt, iż podkreśla smak bardzo wielu dań. Można dodawać go do mięs, na przykład do gotowanej lub smażonej wołowiny czy do pieczonego kurczaka lub kaczki, ale również do owoców morza i ryb. Doskonale współgra z warzywami takimi jak bakłażan, cukinia, papryka, ogórek zielony oraz z algami morskimi.

Smak sosu sojowego pasuje również do imbiru, lubczyku, orzechów laskowych, miodu, a nawet do mandarynek i wanilii oraz kakao. W krajach na całym świecie jest on wykorzystywany jako przyprawa do makaronu, ryżu, potraw smażonych, ale również do dressingów, sałatek i marynat, mięs czy duszonych warzyw.

Właściwości sosu sojowego

Sos sojowy ma wyrazisty, słony smak, jednak zawartość sodu jest w nim niższa niż w przypadku soli, dlatego może być jej zdrowszym zamiennikiem. Dodatkowo jest on źródłem witamin z grupy B oraz błonnika, a także wapnia, żelaza, magnezu i potasu. Warto jednak zwrócić szczególną uwagę na skład, który powinien być krótki i bez sztucznych barwników oraz aromatów. Ważną zaletą sosu sojowego jest jego niska kaloryczność.

Soja jest jedną z najczęściej modyfikowanych genetycznie roślin i chociaż nie ma jednoznacznej odpowiedzi, dotyczącej wpływu tego typu żywności na ludzki organizm, to jednak wiele osób jest do niej nastawionych sceptycznie. Istnieją jednak producenci, którzy wytwarzając sos sojowy kupują produkty z upraw ekologicznych lub wolnych od GMO i umieszczają taką informację na etykiecie.